Andvari - 01.01.1975, Qupperneq 47

ANDVARI aðdragandi og upphaf vesturferða af íslandi á nítjándu öld
45
í samræmi við þann anda, sem löngum ríkti þessi árin, að öll vandræði vestra
væru skammvinn og fljótlega yfirstigin, en á Islandi hlyti allur vandi að aukast
og margf’aldast í sífellu, eða að minnsta kosti aldrei linna nerna um stundarsakir,
þegar bezt léti.
Ekki settust þeir þó með hendur í skauti og biðu þess, að batinn kæmi,
oddvitar Islendinga í Ontario, enda borfði í svipinn óbyrlega fyrir hjörð þeirra.
Hófu þeir Sigtryggur, John Taylor og aðrir máttarstólpar nú samræmdar aðgerðir
til þess að finna íslendingum í Kanada og þeim sem búast mátti við til viðbótar
næstu árin varanlegan frambúðar samastað.
Fljótt á litið virðast þeir hafa verið ósamstæðir og jafnvel furðulega valdir
samverkamenn, íslenzki sveitadrengurinn Sigtryggur Jónasson og Oxfordmaður-
inn John Taylor, roskinn kennimaðurinn. En sé nánar að hugað, þá sést, að
þeir hafa bætt hvor annan upp á hinn ákjósanlegasta hátt. Taylor beitti áhrifum
sínum við stjórnarherrana í Ottawa, sem hann þekkti mæta vel, og aflaði hjá
þeim heimildar eða vilyrða til handa íslendingum fyrir heppilegu landi, ef slíkt
kynni að finnast vestur í óbyggðum, sem enn stóðu utan fylkjanna. Var áhugi
Islendinga þá tekinn að beinast að ónumdum sléttum Rauðárdalsins eða öðrum
lendurn, sem opnast mundu á næstunni, þar sem í ráði var að leggja járnbraut
þvert yfir Kanada allt til British Columhia á strönd Kyrrahafsins. Að vísu voru
margir andvígir því, að þjóðabrot eða aðrir samstæðir hópar fengju réttindi
umfram aðra á tilteknum svæðum. En á undan Islendingum höfðu að minnsta
kosti Mennónítar, sértrúarflokkur sem illa gekk að laga sig að nábýli við aðra,
fengið slíka heimild í Ottawa.
Snemma í júlí 1875 héldu nokkrir trúnaðarmenn íslenzku innflytjendanna
1 Ontario í landaleit vestur í óbyggðir. Var Sigtryggur þar að sjálfsögðu fremstur
i Hokki. Þá var borgin Winnipeg að byrja að rísa umhverfis Fort Garry, og
telja íslendingar sig meðal frumherja þeirrar miklu sléttuborgar. En allur þorri
Islendinga var lengi framan af frábitinn búsetu í borgum, og héldu því sendimenn
þeirra áfram ferð sinni án teljandi viðkomu þar. Var þeim beint út fyrir þau
svæði, sem þá töldust til Manitobafylkis, og norður að Winnipegvatni vestanverðu,
þar sem allt til 1881 kallaðist District of Keeivatin. Þar svipuðust þeir um og virtist
flest sem þeir sáu harla gott. Þeir vissu, að naumur tími var til stefnu, í Ontario
væri þeirra heðið með óþreyju, og svo voru fleiri en þeir á höttum eftir nýju
landi. Varð þá úr, að þeir létu kylfu ráða kasti, slógu því föstu, að fundið væri
Nyja-ísland, sneru við og hröðuðu sér austur til Muskoka og Kinmount.
Af þeim heimildum um þessa atburði, sem varðveitzt hafa, er helzt að
t'áða, að viðbrögð íslendinga í Ontario hafi verið mjög á eina bókina lærð og