Andvari - 01.01.1979, Page 8

6
JÓN ÞÓRARINSSON
ANDVARI
um var kærast allra, en það var organleikarastarfið við dómkirkjuna í Reykja-
vík, enda naut hann þar hæfileika sinna og menntunar til fullnustu.
Organleikur hans í kirkjunni, tónleikahald og kennsla ungra organleik-
ara hefur haft áhrif, sem ná víða og Islendingar munu lengi búa að.
Um tónleikahald hans hér og erlendis verður rætt síðar í þessari grein.
Einnig verður fjallað nokkuð um tónverk þau, er hann lét eftir sig.
Meðal þeirra eru kórverk, hljómsveitarverk, leikhústónlist, tónverk fyrir
orgel, nokkur píanóverk og fjöldi sönglaga. Afköst Páls á þessu sviði eru
meiri en ætla mætti, þegar hvorttveggja er haft í huga: umfang þeirra starfa
annarra, er hann hafði með höndum, og það, hversu tímafrek iðja tón-
smíði er.
Páll ísólfsson var fæddur í Símonarhúsum á Stokkseyri 12. október
1893. Foreldrar hans voru ísólfur Pálsson og Þuríður Bjarnadóttir, og
var Páll elztur af tólf börnum þeirra hjóna.
Ísólfur Pálsson var á margan hátt merkilegur og óvenjulegur gáfumaður.
Hann var sonur Páls Jónssonar hreppstjóra í Syðra-Seli við Stokkseyri og
konu hans, Margrétar Gísladóttur Ijósmóður. Bæði voru þau af hinni
alkunnu Bergsætt. Þau áttu einnig tólf börn, og var ísólfur yngstur þeirra.
í Syðra-Seli var menningarheimili og þeir Sels-bræður miklir frömuðir
í félagslífi á Stokkseyri og Eyrarhakka. Þungur harmur var kveðinn að
þessari fjölskyldu, þegar heimilisfaðirinn, Páll Jónsson, fórst í lendingu
í Þorlákshöfn í febrúar 1887, ásarnt Bjarna syni sínum. Bjarni, sem var
tæplega þrítugur að aldri, var formaður á bát þeirra feðga. Hann var org-
anleikari í Stokkseyrarkirkju, samdi lög, skrifaði leikrit og hafði af eigin
ramleik lært frönsku svo vel, að hann var læs á bækur á því máli. Sonur
hans var Friðrik Bjarnason, tónskáld í Hafnarfirði. Skuggi þessa hörmulega
slyss mun lengi hafa hvílt yfir fjölskyldunni. En Margrét Gísladóttir, sem
var dugmikil gáfukona, stóð fyrir búinu á Syðra-Seli eftir fráfall manns síns.
Eftir að ísólfur var uppkominn, stundaði hann sjó eins og aðrir Stokks-
evringar, varð formaður og fórst þzð ágætlega, hafði orð fyrir að vera
heppinn, varfærinn, veðurglöggur og forspár. Af fáeinum tímaritsgrein-
um frá efri árum hans má sjá, að hann Jiefur verið athugull fróðleiks-
maður. Hann var sjálflærður læknir, og var talið, að hann hefði veitt
mörgum bót meina sinna. Hann var uppfinningamaður, en fór dult með.
I vestur-íslenzka blaðinu Lögbergi frá 1909 er þó sagt frá ýmsum upp-
finningum hans, og vekur það furðu, hve margt hann hefur á prjónunum.