Andvari - 01.01.1979, Side 50

48
CtÖRAiN SCHILD'J
ANDVARl
þetta er aðeins undirbúningurinn yndir
betra líf, hreinsunareldurinn, sem þeir
verða að ganga í gegnum til þess að
komast aftur heim til Grikklands og geta
átt náðuga daga.
A hverju ári kveðjum við einhvern
kunningjann, sem er að fara til Astralíu,
Bandaríkjanna ellegar suður til Kongó
í Afríku. Suma hittum við seinna við
heimkomuna með gulltönn í munni og
bankabók í vasanum. Forríkir eyja-
skeggjar hafa þó ekki sézt síðan daga
hins gullna nýlendutímabils í Evrópu
leið. Þá var öldin önnur, einkurn á nítj-
ándu öld. A Leros má sjá einar tíu
hallir, sem heimfúsir Leriótar létu reisa
kringum aldamótin 1800. Gamlir eyja-
skeggjar kunna margar sögur af bygg-
ingameisturum og eigendum stórhýs-
anna og ævintýralegum auðæfum þeirra,
sem komu frá Rússlandi og Egyptalandi
og heimaeyjan naut góðs af. Stóri barna-
skólinn okkar, byggður í nýklassiskum
stíl, og ráðhúsið bera vott urn ræktar-
semi þessarar gömlu yfirstéttar við
heimkynni sín. Ur hópi hennar stafar
nafn Zigada Pascha mestum lióma.1)
Af goðsögninni um hann má ætla, að
enginn hafi látið gríska drauminn um
hamingjuna rætast á jafnfullkominn
hátt.
Zigada mun hafa flutzt til Egypta-
lands um miðja 19. öld, því að hann var
búinn að koma sér upp myndarlegri, en
þó ekkert sérstakri matvöruverzlun við
eina af aðalgötum Kairóborgar, þegar
Ismail Pascha var gerður að varakon-
ungi. Samkvæmt sögninni, sem sögð er
á Leros, kepptust allir kaupmennirniv
við götuna um að skreyta verzlanir sín-
ar sem bezt til heiðurs konungi, sem
átti að aka í skrúðfylkingu um götuna.
') pascha: fyrrum háttsettur tyrkneskur
embættismaður. Athugasemd þýð.
Sagan segir ekki, hvaða brögðum Zigada
beitti, en Ismail lét stöðva vagn sinn
fyrir utan verzlun hans og spurði, hvaða
fyrirmyndarmaður ætti hana. Zigada
varpaði sér auðmjúkur til jarðar og var
á stundinni útnefndur hirðkaupmaður.
Þetta var nú harla gott, en Zigada
var býsna klókur og sá, að hann gat
komið ár sinni enn betur fyrir borð með
smávegis hagræðingu. Afhending var-
anna fór þannig fram, að Zigada var
korninn morgun hvern á hallarsvæðið
með klyfjaasna sína. Vörðurinn í hallar-
hliðinu athugaði og skráði hjá sér fjölda
þeirra og það sem var í klyfjunum. Nú
hagaði svo til, að annar inngangur var
í hallargarðinn, þar sem vörðurinn var
ekki eins samvizkusamur og hafði ekk-
ert á móti því að drýgja tekjurnar með
smáupphæð frá Zigada. Asnarnir voru
nú látnir fara nokkra hringi inn um
annað hliðið og út urn hitt og skráðir
nákvæmlega hverju sinni. Zigada varð
stórríkur á skömmum tíma og hækkaði
brátt í lign vegna framúrskarandi þjón-
ustu. Soldánninn í Miklagarði, sem var
yfirmaður Ismail varakonungs, gerði
hann um síðir að pascha.
A sumrin, þegar hitinn í Kairó var
kæfandi og Ismail fluttist í höll sína í
Alexandríu, hélt Zigada til heimaeyjar-
innar, Leros. Hann ferðaðist með lysti-
snekkju sinni, er knúin var gufuafli, og
varpaði akkerum í Lakkivík, þar sem
Italir reistu seinna hafnarborg í imperíal
stíl. Þegar hér var kornið sögu, stóð þar
ein sér sumarhöll Zigadas í eins konar
endurreisnarstíl, með hjöllum og gos-
brunnum, umlukt ekalyptustrjám.
Grynnsta hluta víkurinnar lét hann
girða og gera að fiskatjörn, þar sem
gómsætir fiskar, humrar og krabbar
syntu, unz húsbóndinn benti matsveini
sínum á einhvern þeirra í soðið. Þjónar
Zigadas voru allt blökkumenn. þrælar,