Andvari - 01.01.1979, Page 133

ANDVARI
GAMANSEMI SNORRA STURLUSONAR
131
mjcg við, er sýnt, hversu Ólafur náði Bæsingi, sverSi Haralds föSur síns, þótt
SigurSur stjúpi hans vildi banna honum þaS, en síSan fer þessi frásögn:
Sigurðr krafði hann oft at söðla sér reiðskjóta. Ok eitt sinn teygði hann at
sér alihafr einn mikinn ok lagði á hann við bitul ok slöngir á hann söðli. Og er
konungr sér, spyrr hann, hví hann gerði svá. Hann svarar, kvaðst þat þykkja sæmi-
ligt, at hann riði hafrinum, kvaðst hann svá þykkja með konungum sem sá farar-
skjóti með öðrum riddarahestum. Eigi kvaddi Sigurðr hann oftar til þessarar sýslu.
Snorri sleppir sverðssögunni, en síðara atriðið verður á þessa leið hjá honum
í 2. kapítula sögunnar:
Þat var eitt sinn, at Sigurðr konungr vildi ríða af bæ, þá var engi maðr heima á
bænum. Hann kvaddi Ólaf stjúpson sinn at söðla sér hest. Ólafr gekk til geita-
húss, tók þar bukk þann, er mestr var, ok leiddi heim ok lagði á söðul konungs,
gekk þá ok segir honum, at þá hafði hann búit honum reiðskjóta. Þá gekk Sigurðr
konungr til ok sá, hvat Ólafr hafði gört. Hann mælti: „Auðsætt er, at þú munt
vilja af höndum ráða kvaðningar mínar. Mun móður þinni þat þykkja sæmiligt,
at ek hafa engar kvaðningar við þik, þær er þér sé í móti skapi. Er þat auðsætt,
at vit munum ekki vera skaplíkir. Muntu vera miklu skapstærri en ek em.“ Ólafr
svarar fá ok hló við ok gekk í brott.
í 1. kapítula var Sigurði lýst svo, að hann væri
búsýslumaðr mikill ok hafði menn sína mjök í slarfi, ok hann sjáll'r fór oftliga at
sjá um akra ok eng eða fénað ok enn til smíða eða þar, er menn störfuðu eitthvat.
Snorra 'finnst því eins og höfundi Helgisögunnar bukkur hæfilegur reið-
skjóti handa Sigurði, en í stað þess að mæla ful'lum stöfum, eins og gert er í Helgi-
sögunni, lætur hann Ólaf taka „bukk þann, er mestr var“, og kemur saman-
burðinum þannig við á enn fínni hátt - og herðir svo á með því, að Ólafur er
látinn leggja á bukkinn söðul konungs.
1 Helgisögunni er svo að sjá, að Sigurður hafi fyrst ekki skilið, hvar til var
stefnt, og hann því látinn spyrja, hví Ólafur gerði svo. En í frásögn Snorra
skilur hann þegar, hvað um er að vera, og bregður á heilmikla hugleiðingu i
sigildum Snorra stíl.
En bukkurinn er ekki enn úr sögunni, honurn skýtur upp löngu síðar, í 52.
kapítula, þegar Sigurður sýr eggjar Ólaf konung, að þeir skyldu eftir orustuna
fvrir Nesjum leggja að Sveini jarli Hákonarsyni
ok láta þá til stáls sverfa með þeim. Ólafr konungr segir, at hann vill sjá fyrst,
hvert ráð jarl tekr, hvárt þeir halda saman flokkinum eða skilst við hann liðit.
Sigurðr kvað hann ráða mundu - „en þat er mitt hugboð," segir hann, „við skap-
lyndi þitt ok ráðgirni, at seint tryggvir þú þá stórbukkana, svá sem þeir eru vanir
áðr at halda fullu til móts við höfðingja.“
Sigurður reyndist sannspár og hefndi þess nú, er Ólafur söðlaði honum
bukkinn forðum.