Andvari - 01.01.1979, Blaðsíða 125

ANDVARI
GAMANSEMI SNORRA STURLUSONAR
123
skulu nú sýnd nokkur frekari dæmi um það og þá fvrst frásögn 7. kap. af
Björgólfi í Torgum.
Björgólfr hét maðr á Hálogalandi. Hann bjó í Torgum. Hann var lendr maðr,
ríkr ok auðigr, en hálfbergrisi at afli ok vexti ok kynferð. Hann átti son, er
hét Brynjólfr. Hann var líkr feðr sínum. Björgólfr var þá gamall ok önduð
kona hans, ok hafði hann selt í hendr öll ráð syni sínum ok leitat honum kván-
fangs. Brynjólfr átti Helgu, dóttur Ketils hængs ór Hrafnistu. Bárðr er nefndr
sonr þeira. Hann var snemma mikill ok fríðr sýnum ok varð inn mesti atgorvis-
maðr.
Þat var eitt haust, at þar var gildi fjölmennt, ok váru þeir Björgólfr feðgar
í gildinu göfgastir menn. Þar var hluíaðr tvímenningr á öftnum, sem siðvenja var
til. En þar at gildinu var maðr, er Högni hét. Hann átti bú í Leku. Hann var
maðr stórauðigr, allra manna fríðastr sýnum, vitr maðr ok ættsmár ok hafði
hafizt af sjálfum sér. Hann átti dóttur allfríða, er nefnd er Hildirfðr. Hon
hlaut at sitja hjá Björgólfi. Töluðu þau mart um kveldit. Leizt honum mærin
fögr. Litlu síðar var slitit gildinu.
Þat sama haust gerði Björgólfr gamli heimanför sína ok hafði skútu, er
hann átti, ok á þrjátigi menn. Hann kom fram í Leku, ok gengu þeir heim til
húss tuttugu, en tíu gættu skips. En er þeir kómu á bæinn, þá gekk Högni á
mót honum ok fagnaði vel, bauð honum þar at vera með sínu föruneyti, en
hann þekkðist þat, ok gengu þeir inn í stufu. En er þeir höfðu afklæzt ok tekit
upp yfirhafnir, þá lét Högni bera inn skapker ok mungát. Hildiríðr bónda-
dóttir bar öl gestum. Björgólfr kallar til sín Högna bónda ok segir honum, at -
„örendi er þat hingat, at ek vil, at dóttir þín fari heim með mér, ok mun
ek nú gera til hennar lausabrullaup." En Högni sá engan annan sinn kost en
láta allt svá vera sem Björgólfr vildi. Björgólfr keypti hana með eyri gulls, ok
gengu þau í eina rekkju bæði. Fór Hildiríðr heim með Björgólfi í Torgar.
Brynjólfr lét illa yfir þessi ráðagörð.
Þau Björgólfr ok Hildiríðr áttu tvá sonu. Hét annarr Hárekr, en annarr
Hrærekr. Síðan andast Björgólfr.
Eg verð að játa, að ég hafði lesið þessa frásögn oft, áður en ég tók eftir
hinu fíngerða háði hennar, ekki sízt í orðinu gamli, þegar segir: Þat sama
haust gerði Björgólfr gamli heimanför sína -. En Björgólfr lætur ekki að sér
liæða, hann 'kaupir Hildiríði og getur með henni tvo syni. „Síðan andast
Björgólfr."
Ur þessum einföldu orðum má, að minni hyggju, lesa mikla gamansemi:
Þetta gat iþó Björgólfur gamli gert, en það mátti ekki tæpara standa!
í 53. kap. er lvst allháðulega flótta Álfgeirs jarls úr orustu á Vínheiði:
Aðils jarl sótti hart fram, þar til er Álfgeirr lét undan sígast, en Aðils menn
sóttu þá hálfu djarfligar. Var þá ok eigi lengi, áðr en Álfgeirr flýði, ok er þat
frá honum at segja, at hann reið undan suðr á heiðina ok sveit manna með
honum. Reið hann, þar til er hann kom nær borg þeiri, er konungr sat. Þá