Andvari - 01.01.1979, Side 21

ANDVARI
páll ísólfsson
19
lega þakklátur, enda alltaf minnugur á þ:S, sem honum var vel gert. Þetta
voru einu föstu tekjur hans um árabil, og enda þótt starfið væri naumast
það, sem hann hefði helzt kjörið sér né var hæfastur til, átti hann þó marg-
ar ánægjustundir með Lúðrasveitinni, bæði í Reykjavík og á erfiðum, en
ævintýralegum ferðalögum um landið. Hann dáðist að áhuga og leikgleði
þeirra manna, sem Lúðrasveitina skipuðu, og margir þeirra urðu vinir hans
ævilangt.
En honum mun hafa fundizt hann vera nokkuð einmana stundum á
fyrstu árunum eftir heimkomuna. Hann vantaði sálufélaga, sem hann gæti
rætt við um hugðarefni sín og áhugamál. Sigfús Einarsson fannst honum
vera næsturn eini maðurinn, sem hægt var að tala við um tónlist, en þó
háði það Sigf úsi alla tíð, að áliti Páls, að „hann hafði sóað of löngum tíma
í lögfræðinám á Hafnarárunum og þess vegna ekki getað helgrð sig tón-
listinni sem skyldi.“ En Páli fannst mikið til um manninn sjálfan, fjöl-
þættar gáfur lians og listfengi, og það mikilsverða brautryðjandastarf, sem
hann hafði unnið.
Skömmu eftir að Páll kom heim, kynntist hann Sigurði Nordal, og
tókst með þeim ágæt vinátta. „Upp frá þeirri stund,“ segir Páll, „fannst
mér lífið í bænurn þolanlegra en áður.“ Hann taldi sig hafa haft ekki að-
eins mikla ánægju, heldur einnig mikið gagn af samtölum sínum við
Nordal, og þeir voru mikið samvistum. Páll bætir við: „Aldrei hefur nokk-
ur m ður gefið mér eins mikið og hann, aldrei neinn kennt mér jafnvel að
hrjóta til mergjar vandamál og rök tilverunnar.“ Vinátta þeirra entist ævi-
langt, og á hana bar aldrei neinn skugga.
Orgelstíll sá, sem Páll hafði numið í Þýzkalandi, var að sjálfsögðu sá
þýzki stíll, sem átti Karl Straube að einum helzta frömuði sínum og for-
svarsmanni. Þessi stíll var nokkuð íburðarmikill og rómantískur að yfir-
br gði í samræmi við þá stefnu, sem ríkjandi var í tónsköpun og tónflutn-
ingi um aldamótin síðustu. I franskri orgellist var annar stíll efst á baugi,
einfaldari og skýrari, og má líta á tónskáldið og orgelleikarann Charles
Marie Widor sem fremsta fulltrúa h2ns á þessum tíma.
Sambærilegur munur var á orgelunum, sem smíðuð voru í þessum
löndum. Hin þýzku urðu æ stærri, hljómmeiri og fullkomnari tæknilega,
en hin frönsku héldu sér meir að klassískum fyrirmyndum, með hreinni
hljómi og meiri hófsemi í tækninýjungum.
Snillingurinn Albert Schweitzer varð upphafsmaður hreyfingar, sem
miðaði að því að snúa við þróuninni í þýzkri orgelsmíði og orgelstíl. Hann