Andvari - 01.01.1979, Page 28

26
JÓN ÞÓRARINSSON
ANDVARI
bíó, en hina í Fríkirkjunni, og í febrúar beldur Páll sjálfur kirkjutónleika,
þar sem fram kemur 40 manna blandaður kór og syngur við undirleik blás-
araflokks úr Lúðrasveit Reykjavíkur og 20 manna hljómsveitar. 1 apríl og
maí aðstoðar hann Johannes Fönss, frægan danskan söngvara, á þrennum
hljómleikum í Nýja bíó, og í júní beldur bann sjálfstæða orgeltónleika í
Fríkirkjunni. Hér er ekki slegið slöku við. Sumum þeim listamönnum, sem
hann aðstoðaði með undirleik, fylgdi hann á tónleikaferðum um landið.
Eina slíka för fór hann með Stefáni Islandi um Norður- og Austurland
skömmu eftir Alþingishátíðina. Með þeim fór Davíð skáld Stefánsson frá
Fagraskógi, en þeir Páll voru miklir vinir. Þessi ferð varð Páli minnis-
stæð, og hefur hann sagt skemmtilega frá henni.
Eftir að störf tóku að hlaðast á Pál upp úr 1930, dró mjög úr þátt-
töku hans í tónleikum annarra listamanna, enda fjölgaði þá jafnframt þvi
fólki, sem fékkst við slík störf og var fært um það. En orgeltónleika hélt
hann öðru hverju, meðan heilsa og kraftar entust. Aður var vikið að hlut-
deild hans í tónleikahaldi Tónlistarfélagsins.
Margar tónleikaferðir fór Páll Isólfsson til annarra landa, og eru ekki
tök á að telja þær hér. Oftast fór hann til Norðurlanda, en einnig til
Þýzkalands, Englands, Bandaríkjanna, Kanada og Sovétríkjanna. Llmmæli
gagnrýnenda um tónleika hans voru hvarvetna mjög lofsamleg, og ýmsir
þeirra töldu hann meðal allrafremstu organleikara síns tíma. Meðal starfs-
bræðra sinna í mörgum löndum naut hann hinnar mestu virðingar og hylli,
og við suma þeirra var hann tengdur traustum vináttuböndum. 1 hópi
norrænna organleikara skipaði hann sérstakan virðingarsess, enda tók hann
mjög virkan þátt í norrænu sainstarfi um kirkjutónlist og hafði m. a. for-
göngu urn norrænt kirkjutónlistarmót, sem haldið var í Reykjavík 1952.
Það er þakkarvert, að orgelleikur Páls Isólfssonar er varðveittur á
nokkrum hljómplötum, sem sumar voru teknar upp hér heima, en aðrar í
London á vegum Hljómplötudeildar Fálkans h.f. og enska fyrirtækisins
His Master’s Voice. Plötur þessar hafa gert nafn hans kunnugt víða og
hlotið mikið lof erlendra jafnt sem innlendra listdómenda.
Árið 1950 gerðist það, að Sinfóníuhljómsveit Islands var stofnuð og
Þjóðleikhúsið tók til starfa. Hvorttveggja átti langan aðdraganda. Hljóm-
sveitir höfðu starfað í Reykjavík allt frá árinu 1921 undir ýmsum nöfnum
og með ýmsum stjórnendum, fyrst Þórarni Guðmundssyni, síðan Sigfúsi
Einarssyni, Páli ísólfssyni og öðrum. En starfsemi þessi hafði verið slitrótt
og svo erfið fjárhagslega, að enginn einn aðili eða samtök hafði bolmagn til