Andvari - 01.01.1979, Side 29

ANDVARI
PÁLL ÍSÓLFSSON
27
að standa straum af henni, svo að vel væri. Hljóðfæraleikarar voru að sjálf-
sögðu að mestu hinir sömu í þessum hljómsveitum öllum, og allar voru
þær vanskipaðar að því leyti, að menn vantaði á nokkur mikilsverð ldjóð-
færi. 1 lok fimmta áratugsins var svo komið, að þessi starfsemi ha'fði lognazt
út af og opinbert hljómleikahald af þessu tagi lagzt niður. A hinn bóginn
var starfandi hljómsveit við Ríkisútvarpið með 15—20 hljóðfæraleikurum,
sem tóku um það bil hálf laun, og fyrirsjáanleg var þörf Þjóðleikhússins
fyrir þjónustu hljómsveitar.
Þegar hér var kornið, þótti áhugamönnum rétti tíminn kominn til að
freista sameiginlegs átaks í þessu máli og reyna að koma á fót fullskipaðri
hljómsveit, sem gæti þjónað bæði Ríkisútvarpi og Þjóðleikhúsi og auk
þess flutt opinbera sinfóníutónleika. Til starfseminnar rynni það fé, sem
Ríkisútvarp og Þjóðleikhús mundu hvort eð væri verja í þessu skyni, auk
nokkurra stvrkja frá riki og borg. Slík skipulagsbreyting kostaði að sjálf-
sögðu miklar og flóknar umleitanir við þessa aðila alla, svo og við samtök
hljóðfæraleikara. Það var samstilltur hópur áhugasamra manna, sem for-
ystu hafði í þessu máli, en enginn mun telja sér gert rangt til, þótt Páll
Isólfsson sé talinn þar fremstur í flokki. Sinfóníuhljómsveitin hélt fyrstu
tónleika sína síðla vetrar 1950 undir stjórn dr. Róberts A. Ottóssonar og hef-
ur síðan verið ein af helztu máttarstoðum tónlistarlífs á Islandi.
Nokkrum vikum síðar var Þjóðleikhúsið vígt með mikilli viðhöfn, og
má víst fullyrða, að glæsibragur þeirrar athafnar hefði orðið stórum minni,
ef Sinfóniuhljómsveitarinnar hefi ekki notið við. Athöfnin hófst með því,
að fluttur var Hátíðaforleikur, sem Páll ísólfsson hafði samið af þessu
tilefni, og stjórnaði hann sjálfur flutningnum. Síðan var sýnd Nýjárs-
nóttin eftir Indriða Hinarsson með mikilli, nýsaminni tónlist eftir Arna
Björnsson, sem dr. Urbancic stjórnaði.
Sunrrið 1956 var þess minnzt, að þá voru níu aldir liðnar, síðan
biskupsstóll var settur í Skálholti. Allmikill viðbúnaður var fyrir þessa
hátíð, m. a. efnt til verðlaunasamkeppni um hátíðaljóð, og varð séra Sig-
urður Einarsson í Holti undir Eyjafjöllum hlutskarpastur í þeirri keppni.
Þá var efnt til verðlaunTeppni um kantötu við ljóð séra Sigurðar, og þar
bar Páll ísólfsson sigur úr býtum. Kantatan var síðan flutt á Skálholts-
hátíðinni undir stjórn höfundarins.
I kring um miðjan sjöunda áratug aldarinnar, en Páll var þá korninn á
áttræðisaldur og átti að baki langan og viðburðaríkan starfsdag, tók heilsu
hans mjög að hraka. Hann átti við ýmsa sjúkdóma að stríða, en lengst var