Andvari - 01.01.1979, Síða 78

76
HUTH CHRISTINE ELLISON
ANDVARl
til að leita til séra Davíðs í apríl og maí 1882 til að fá hey. (Ekki er ljóst, hvort
hann lánaði eða seldi þeim heyið, en sennilega var það lán, eða jafnvel gjöf.)
Til dæmis fékk Oddur á Ásláksstöðum 101 pund af heyi 1. apríl, og aftur
11. maí „hey, sem ekki var vigtað“. I 5. apríl fékk Kristján á Syðrahóli hey handa
70 ikindum, og aðrir fengu hey 19. og 27. apríl. 80. apríl skrifar séra Davíð:
Renningshríð og brunakuldi. . . Menn hér í heysókn margir, og Jón á Bakka fékk
ekki hey. Ég fór inn að Glæsibæ, en hvorki kom fólk til messu né yfirheyrslu-
börn. . . . Kuldi, svo að mig kól á eyra. Allt fullt af ís.
Síðast er heygjafar getið 25. maí, íþegar Guðmundur í Hvammi ,,'fékk nú eitt-
hvað af töðu“, en 31. maí voru kýrnar látnar út í fvrsta skipti og hevþörf manna
þá að mestu úr sögunni.
Dagliók séra Davíðs ber glöggt vitni um erfiðleikana og vinnutapið, sem
fylgdu mislingunum sumarið 1882, og þó má ætla, að presti gengi betur en
öðrum að fá vinnuhjálp af öðrurn hæjum, þegar hjú lians öll lágu í misling-
unum. 5. júlí voru „allir heilir heima, en veikindin að útbreiðast“, en tíu
dögum seinna var „Mundi lasinn og allir krakkar".
17. júlí. .. . Allir í rúminu, nerna Haraldur skreið með ærnar burt. . . Ég upptekinn
við sjúklingana.
18. júlí. . . . Aðalbjörg í Brekku fengin til mjalta. Halldór fór með kindunum. Allir
í rúmi nema Duma, og hún lagðist í dag. Þá Guðrún í Hvammskoti fengin að stunda
þá sjúku.
19. júlí. . . . Allir lágu. Aðalbjörg og Guðrún á Ásláksstöðum mjöltuðu.
20. júlí. . . . Ég allan dag með börn. Hannes mikið slæmur.
21. júlí. . . . Helgi fór með kindum, Halldór út í Arnarnes til meðalasóknar, og tóku
nú allir að éta rneðöl til að bæta eftir veikjur mislinganna. Hannes skánaði ögn, en
var mjög fyrirhafnarsamur og ég þar yfir allan dag.
25. júlí. . . . Kom að öllu á batavegi, en ekki er störfum fyrir að fara.
27. . . . Helgi fór að slá fyrir mig. Aðrir gerðu ekkert. Ég allan dag í líkræðu eftir
séra Andrés, það sem ég gat fyrir börnum. Fréttist lát Sigrúnar á Ásláksstöðum,
Valdimars á Grund og Járngerðar í Felli.
Það var ekki fyrr en 31. júlí, að þrír menn aðrir voru færir til að slá. svo að
Iiér er um að ræða hálfs mánaðar algjört vinnutap um hásláttinn. Maður getur
ímyndað sér ástandið á heimilum, þar sem engin mannhjálp var fáanleg.
Þótt flestir eða allir prestar á öldinni sem leið ættu bú, og sumir væru miklit
húmenn, áttu þeir aldrei aJlt sitt undir búskapnum. Kotbændur aftur á móti
hjuggu alltaf við svo tæp kjör, að varla var mark á því takandi, þótt einn
og einn kæmi á hreppinn í harðindaköflum - og kotbændur létu sjaldan eftir
sig dagbækur eða skjöl umlffskjör sín. Síðasta vitnið mun þessvegna vera sæmi-
lega efnaður bóndi, Jón Jónsson á Siglunesi, en dagbækur hans eru einnig
geymdar í Landsbókasafninu (Lbs. 1581-2 8vo). Að vísu sótti hann sjóinn, eða
öllu heJdur lét pilta sína róa, jafnframt sem hann stundaði búskap, en eins var