Andvari - 01.01.1979, Page 105

andvari
GAMANSEMI SNORRA STURLUSONAR
103
Ok þóttú vitir eigi áðr þessi tíðendi, þá máttu nú finna skjótt hér sönn dæmi,
at eigi er logit at þér. Sét munt þú hafa, at konan hefir ekki skegg ok engi dynr
verðr af hlaupi kattarins ok eigi eru rætr undir bjarginu. Ok þat veit trúa mín, at
jafnsatt er þat allt, er ek hefi sagt þér, þótt þeir sé sumir hlutir, er þú mátt eigi
reyna.“
Þá mælti Gangleri: „Þetta má ek at vísu skilja, at satt er. Þessa hluti má ek
sjá, er þú hefir nú til dæma tekit. En hvernig varð fjöturrinn smíðaðr?“
Hár segir: „Þat kann ek þér vel segja. Fjöturrinn varð sléttr ok blautr sem
silkiræma, en svá traustr ok sterkr sem nú skaltu heyra. Þá er fjöturrinn varð færðr
ásunum, þökkuðu þeir vel sendimanni sitt erendi. Þá fóru æsirnir út í vatn þat,
er Amsvartnir heitir, í hólm þann, er Lyngvi er kallaðr, ok kölluðu með sér úlfinn,
sýndu honum silkibandit ok báðu hann slíta ok kváðu vera nökkuru traustara en
líkendi þætti á fyrir digrleiks sakar, ok seldi hverr öðrum ok treysti með handa-
afli, ok slitnaði eigi, en þó kváðu þeir úlfinn slíta myndu.
Þá svarar úlfrinn: „Svá lízt mér á þenna dregil sem enga frægð munak af
hljóta, þótt ek slíta í sundr svá mjótt band. En ef þat er gert með list ok vél, þótt
þat sýnist lítit, þá kemr þat band eigi á mína fætr.“
Þá sögðu æsirnir, at hann mundi skjótt sundr slíta mjótt silkiband, er hann hafði
fyrr brotit stóra járnfjötra. „En ef þú fær eigi þetta band slitit, þá muntu
ekki hræða mega goðin, enda skulum vér þá leysa þik.“
Ef menn halda, að áróður og lygi séu ný bóla, þá geta þeir ráðið það af
þessari frásögn, að svo er ekki. Þegar taldir hafa verið upp þeir sex hlutir, er
Gleipnir var gerður af og enginn var í rauninni til, er liamrað svo á þeim, að
Gangleri lætur sannfærast, þótt hann sé nokkuð hikandi, er hann segir: „Þetta
má ek at vísu skilja, at satt sé“ - og víkur að öðru efni, spyr, hvernig fjöturinn
varð smíðaður.
Þótt tekizt hafi að blekkja Ganglera, trúir úlfurinn ásum þó varlega, setur
það upp, að einhver þeirra leggi hönd sína í munn honum
at veði, að þetta sé falslaust gert. En hverr ásanna sá til annars ok þótti nú vera
tvau vandræði, ok vildi engi sína hönd fram selja, fyrr en Týr lét fram hönd sína
hægri ok leggr í munn úlfinum. En er úlfrinn spyrnir, þá harðnaði bandit, ok því
harðara er hann brauzt um, því skarpara var bandit. Þá hlógu allir nema Týr;
hann lét hönd sína.
Þessi stórkostlega saga verður sígilt dæmi um þá tegund fyndni, sem löngum
kefur fylgt oss og þykir ekki hrífa, nema hún sé sögð á kostnað einhvers, sé
með öðrumorðum dálítið iflkvittin: Þá hlógu allir nema Týr; hann lét hönd sína!
Ulgirnin birtist í mörgum myndum, og er Loki tíðum persónugervingur
hennar, enda er hann svo kynntur í uppha'fi, að sumir kalli hann „rógbera ás-
anna ok frumkveða flærðanna ok vömm allra goða ok manna“.
Frá því segir eitt sinn,
at Baldr inn góða dreymdi drauma stóra ok hættliga um líf sitt. En er hann sagði
asunum draumana, þá báru þeir saman ráð sín, ok var þat gert at beiða griða