Andvari - 01.01.1882, Blaðsíða 129
á íslandi.
125
og deyja eina öld af annari án þess að hafa hugmynd
um, hvað land þeirra gæti gefið af sjer, ef menn ynnu
að framförum með atorku og hagsýni.
þ>ótt vjer höfum staðið í stað um svo langan aldur
sannar það alls eigi að landið geti eigi tekið framförum,
eða þá að vjer íslendingar sjeum svo vanafastir að engu
verði kippt í lag, en það hafa sumir borið oss á brýn.
Vjer höfum sjeð að allar tilrauuir til kynbóta og
kornræktar, og til þess að græða skóga á Islaudi, liafa
að lokum farið út um þúfur, og að eins valdið
fjártjóni, og má því engan furða, þó að sumir bændur
heima hafi eigi sem bezt álit á nýjum tilbreytingum og
vilji halda sjer við gamla búskaparlagið.
Á ferðum mínum um landið ihefur mjer þó reynzt,
að menn taka jafnfúslega þar við góðum ráðum og til-
lögum, sem almenningur í öðrum löndum, það er að
segja, ef menn liafa þá trú, að ráðleggingar búfræðings-
ins geti komið að notum. Margir liafa leitað minna
ráða og hefur mjer þótt gleðilogt að fleiri hafa orðið til
þess en einuugis ungir bændur, því að gamlir og reyndir
menn hafa engu síður orðið til þess, er þó mætti ætla
um, að væru vanafastari en unga kynslóðin*).
Velmegun íslands er komin undir því, að land-
búnaðiuum fari fram, það er mín innilegasta sann-
færing.
Mönnum telst svo til, að % landsmanna lifi ein-
göngu á sveitabúskap, en í raun rjettri munu það vera
fleiri. Vjer höfum sjeð hvernig fólksfjöldinn hefur aukizt
eða minnkað eptir því hvernig látið hefur í ári og gras-
sprettan hefur verið, til dæmis liöfum vjer sjeð hvernig
skopnufellir gat valdið manndauða, og er það svipað því
*) í 7 ár (1873—80) hef jeg ferðast ura landið og alls hef
jeg leiðbeint mönnuin á 540 bœjum í mörgum sveitum
landsins að Austurlandi fráskildu.