Andvari - 01.01.1882, Blaðsíða 177
og lánfæri.
173
og óáreiðileg, ef þess er gætt, að mikið af henni er fó
það er stjórnin og aðrir menn fela bankanum aðeins um
stundar sakir og það um ótiltekinn tíma. Slíkar stundar-
fúlgur eru ótryggilegri fyrir bankann en nokkuru sinni
seðlar hans. Hjá oss verðr reynslan að kenna oss hið
rétta meðalhóf, því tiltalan er komin undir gjaldtrausti
bankans, nokkuð eftir vexti seðlanna, með því að reynsla
er fyrir því að verðsmáu seðlarnir koma síðr heim til
bankans en hinir verðháu, sem og náttúrlegt er, þar
viðskiftaþörf manna heimtar miklu fremr, einkum hjá
oss, smáar upphæðir en stórar, og því má ætla, að meiri
upphæð samtals yrði hér á gangi í 1—5 kr. seðlum en í
50—100 kr. seðlum. Enn veldr það og miklu um, hve stórt
og mannmargt er viðskiftasvið bankans og hvar hann
er settr. Banki í Reykjavík er sjálfsagt betr settr en
nokkurstaðar annarstaðar hér, með því að þar er sam-
komustaðr allra póstgangna, þar er verzlun mest og
fjölmenni mest svo í býuum sem umhverfis, þar er og
landsjóðr, er jafnan hefir penínga aflögu. En hins vegar
mun bankinn þurfa talsvert meira af peníngum til lána
sinna í og kríngum Reykjavík en til þeirra lána er
lengra eru að komin. Störf banka hjá oss verða mest
fólgin í lánum gegn fasteignaveði, og þá einkum jarða-
veði, svo og í lánum til sveitanefnda, sýslunefnda o. s. frv.
En lítil lán verða fyrst um sinn til kaupmanna, sakir
verzlanlagsins. Kaupmenn vorir hafa lítil viðskifti inn-
byrðis, sem kunnugt er, og munu því lítt þurfa á skot-
víxlum (trasserede vexler) að halda. Kaupmenn taka og
mest lán erlendis, og geta því síðr hugsað til lána hér,
þótt til sé. Að þessu leyti er banki vor bæði vel og
illa settr. Illa að því leyti, að bankar hafa meira hag
af víxlakaupum en öðrum kaupum; en aftr vel að því
leyti, að bankinn hefir minna í hættu og þarf minni
peníngaforða, því honum er æfinlega innan handar, að
gefa sjálfr út veðbréf fyrir peníngaláni, annaðhvort hjá