Tímarit lögfræðinga - 01.06.1951, Blaðsíða 12
86
Tímarit lögfræSinga
Ekki má ætlast til þess, að dómari kveði upp form-
bundinn úrskurð um þessi efni. Rétt sýnist þó vera, að
hann geti þess í þingbók, ef efni standa til, að takmörkun
hafi verið gerð um heimild almennings til návistar. Á-
kvörðun dómara um rannsókn fyrir luktum dyrum verður
alls ekki skotið til æðra dóms, 2. tölul. 170. gr. Þetta helg-
ast af framangreindum ástæðum, þeim, að rannsókn geti
ekki beðið hnekki af slíkri ákvörðun. Verða má, að ein-
hver, t. d. sökunautur eða vitni, krefjist rannsóknar fyrir
luktum dyrum, en dómari synji þeirri kröfu. Slíka synjun
verður dómari að bóka, því að hana má kæra til æðra dóms
samkvæmt 10. tölul. 172. gr., enda mundi vitni geta kært
slíka synjun samkvæmt 6. tölul. 172. gr., með því að um
er að tefla skyldu þess til að bera vitni í áheyrn almenn-
ings. Og eðlilegt sýnist, að sökunautur geti og kært, með
því að hann kann að telja sér eða sínum bökuð óþörf
hugraun með návist almennings. Kæra frestar fram-
kvæmdum um það efni, sem hún varðar, nema slík fram-
kvæmd verði talin nauðsynleg til þess að rannsókn komi
að fullu gagni. Ef vitni eða matsmaður á hlut að máli, þá
hlýtur kæra þó jafnan að fresta yfirheyrslu þeirra, 173.
gr. Ef synjun dómara um rannsókn fyrir luktum dyrum,
varðar rannsókn í heild, þá frestar kæran auðvitað ekki
rannsókninni, heldur einungis ákvörðun dómara um rann-
sókn fyrir opnum dyruvi. Rannsóknin fer þá fram innan
luktra dyra, unz æðri dómur hefur hrundið ákvörðun dóm-
ara þar um. Ef ákvörðunin verður staðfest, þá er dómara
þó auðvitað frjálst að hafa rannsókn fyrir opnum dyrum,
að því leyti sem skilyrði til þess verða fyrir hendi sam-
kvæmt 16. gr. Ef kæra varðar einungis einstakt atriði
rannsóknar, t. d. skyldu eins vitnis til þess að gefa skýrslu
fyrir opnum dyrum, þá skiptir hún auðvitað engu um
önnur atriði rannsóknar.
Þegar nú skýrsla varðar einkahagi vitnis eða þriðja-
manns eða velsæmisástæður annars heimta það, þá er
dómara rétt — og reyndar æskilegt, að svo sé gert — að
lýsa svo málavöxtum í dómi, að eigi séu nafngreindir þeir