Tímarit lögfræðinga - 01.06.1951, Blaðsíða 92

166
Tímarit lögfrœðinga
að dómurinn væri rangur um þá staðreynd. Og mundi slík
sönnun venjulega vera mjög torveld eða óframkvæmanleg.
XVII. Málskot.
Eftir lögum er málskot með tvennum hætti: Kæra og
áfrýjun. Kæruaðferðin er ný í opinberum málum, en hefur
verið í lögum um einkamál síðan lög nr. 85/1936 komu til
framkvæmdar. 1 opinberum málum er sú aðferð eigi síður
nauðsynleg og heppileg en í einkamálum. Er heppilegt að
fá fljótt og greiðlega skorið úr atriðum, sem rannsókn eða
málsmeðferð eða hluti hennar verður að fara eftir, án þess
áð veruleg töf verði af. Kæru mega og sæta ýmis önnur
atriði, sem ekki þurfa að tefja aðalmálið, en óþarflega
kostnaðar og umstangs mikið, ef áfrýja þyrfti þeim með
venjulegum hætti, t. d. sektarákvæði í dómi, sbr. 163. gr. 2.
málsgr. og 11. tölul. 172. gr.
A. Um kæru segir í XXI. kafla. Þar eru í 170.—172. gr.
rakin þau atriði, sem borin verða undir hæstarétt með
kæru, og hver ekki, og hverir geta kært. Þetta eru allt at-
riði, sem varða einstaka þætti málsmeðferðar, en auk þess
segir í einstökum ákvæðum laganna, að tilteknum ákvörð-
unum dómara megi skjóta til æðra dóms með kæru. Yfir-
leitt má segja, að slík einstök atriði varðandi rannsókn og
málsmeðferð verði borin undir æðra dóm með þessum hætti,
og einungis með þessum hætti.
Um kæruaöferð segir í 174. gr. og vísast þangað.
Verkun kæru er stundum sú, að aðgerðir þær, sem kæra
varðar, frestast, en stundum verður þeim ekki frestaS, af
því að sjálfri rannsókninni eða mikilvægum þáttum henn-
ar má e. t. v. alls ekki fresta. Slík frestun mætti vel verða
til þess að fyrirgirða alla rannsókn eða gera hana þýð-
ingarlausa. Svo er um 1.—3. tölul. 172. gr. Kæra á úr-
skurði um handtöku, leit, hald á munum, um gæzlu á söku-
naut og um aðstoð manna í þarfir rannsókna frestar engum
þessara aðgerða. Annars er aðalreglan, að kæra frestar að-
gerðum, sem fara mundu í bága við niðurstöðu hæstaréttar,
ef hún yrði andstæð niðurstöðu héraðsdómara. Vitni, sem