Búnaðarrit - 01.01.1902, Side 250
242
með því fyrirkomulagi, sem hér er gjört ráð fyrir
lieldur en hann er nú. Nú er víðast livar á landinu veuja
að margir bændur í hverjum hreppi ala upp nautkálfa ár-
lega er þeir nota til kúa sinna og íána nágrönnunum vanalega
eudurgjaldslaust. Kostnaðurinn við nautahaldið lendir því
nú á tiltölulega fáum, en sem aftur í flestum tilfellum stór-
skaðast á því. Eftir því fyrirkoinulagi, sem hór er um að
ræða, á þar á móti hver að borga kostnaðinu við undan-
eldisnautið í réttu hlutfalli við kúaeign síua. JÞetta eru að
visu bein útgjöld fyrir hvern félagsmann, en þegar miðað
er við heildina verða hin sönnu útgjöld í flestum tilfellum
mikið ininui en þau eru nú, af því að undaueldisnautin
mega vera mörgum sinnum færri on þau eru. Kostnaðinum
sem gjört er ráð fyrir í 2. gr. stafl. g, mætti í flestum til-
fellum koina svo fyrir, að hann yrði ekki tilfiunanlegur.
Bezt væri að búfræðingurinn, sem fólagið hefði í þjónustu
sinui, hefði fasta atvinnu að sumrinu hjá jarðræktarféíögunum
(eða félaginu) á svæði þvl er nautgriparæktunarfélagið nær
yfir. Hann ætti svo að vetrinum, að ferðast fram og aftur
millum félagsmanna, og vera eina nótt í senu á hverjum bæ
og vikta fóðrið fyrir hverja kú og mjólkina úr þeim um
kveldið og morguninn. Pæði haus kæmi því ekki beint til
útgjalda, en aftur á móti þyrfti liann að fá úr félagssjóði
dálitla þóknun, sem er sanngjarnt að væri ámóta og þóknun
sú er umferðakennarar fá. — Verðlaunin við sýningarnar,
sem fruinvarpið gjörir ráð fyrir, eru einnig bein útgjöld.
Hvernig þau verða bezt lögð á er ekki auðvelt að segja f
stuttu máli. Þó álít eg rétt að nautgriparæktunarfélögiu
sjálf og búnaðarfélögin (jarðræktarfólögin) á fólagssvæðiuu
leggi frain kostnaðiuu að nokkru leyti, og að sýniugaruar, á
meðan að þær eru að verða almenuar, séu styrktar af sýslu-
sjóðum. í sambandi við þetta vil eg geta þess að óhætt
er að gjöra ráð fyrir að Búuaðarfélag íslands taki þátt í
hinum beina kostnaði, sem af stofnun nautgriparæktunarfé-
laganna leiðir t. d. að ‘/3 eða */g leyti á móts við það, sem
önnur fólög leggja fram. Að vísu hefir Búnaðarfólag rs-
lands nú sem stendur ekki mikið fó til umráða til styrktar
slíkra fólaga, en ef bændur sýna í verkinu að þeim só á-
hugamál aö bæta nautgripi sína, með því að mynda fólag
með líku fyrirkomulagi og að framan er bent á, og senda
umsóknir um styrk til Búnaðarfélags íslands, þá er óhætt.
að gjöra ráð í'yrir að næsta Alþingi veili ríflegan styrk því
til eflingar.