Andvari - 01.01.2009, Side 167
ANDVARI
FRÁ BÖRNUM AMTMANNSINS Á EINBÚASETRINU
165
að, en trúlega hefur frændi þeirra Grímur Laxdal gerzt fylgdarmaður nema
þær hafi komizt með skólapiltum. Aðeins eins atviks er getið úr ferðinni:
þær voru við messu á Víðimýri, og sáu þá nokkra norðurreiðarmenn, og þótti
þeim systrum þeir ekki upplitsdjarfir.9
Það mun ekki hafa ráðizt fyrr en suður var komið, að þær hættu við sigl-
ingu. Síra Árni í Görðum skrifaði í septemberlok: „Nú trúi eg sé afráðið, að
þær verði á Bessastöðum í vetur og stundum í Reykjavík hjá sra Ásmundi. Sú
eldri systranna er eftirmynd föður síns.“10
í febrúar 1850 minntist Ingibjörg á Bessastöðum á systurnar í bréfi til
Gríms sonar síns, segir, að þær hafi oft verið sér til gleði og séu efnilegri „og
betur að sér um alla hluti“ en aðrar stúlkur, sem hún þekki og bætir við: „Og
vissi eg það, að önnur hvor þessara væri konuefni þitt, þá þyrði eg að vera í
horninu hjá þér, og þó þú værir í Belgíu. Þessar stúlkur fara heim í sumar, ef
fært verður á milli “u
Skyldi Ingibjörgu hafa verið ljóst, hvern hug Gústa bar til frænda síns og
fyrrum leiðbeinanda um bókmenntaleg efni? Emilía Meyer mágkona Gústu
lætur að því liggja áratugum síðar, að Grímur hafi „raskað sálarró“ hennar
svo, að bætur fengjust ekki á. Emilía kvaðst ekki skilja, að svo dugmikil ágæt-
iskona skyldi hrífast svo af Grími. „Vegir ástarinnar eru órannsakanlegir“,
skrifar hún, en bætir við, að Grímur hafi líklega aldrei orðið verulega snortinn
af ást, en hins vegar vakið tálvonir hjá mörgum konum. Álit Emilíu á Grími
átti eftir að breytast.12
Þóra fór til Hafnar síðsumars 1850. Ágústa varð eftir hjá föðursystur
sinni. „Ekki gat hún séð af báðum systrunum í einu“, skrifaði Guðrún
Þorgrímsdóttir bróður sínum. „Mér sýnist Ágústa vera rækalli lík þér í sjón
og líkast til í gáfum líka. En Thora er mikið ólík systur sinni, nema í gáfum,
hana vantar þær víst ekki.“13 Ingibjörg skrifar syni sínum í febrúarlok 1851:
„Ágústa mín er eftir, mér til skemmtunar. Hún er sérlega góð stúlka. ... Hún
er að kenna tveimur börnum Guðrúnar systur þinnar.“14
Grímur Thomsen kom heim sumarið 1851. Þá hafa þau frændsystkin verið
samvistum. Síra Árni Helgason orðar komu Gríms á dálítið sérstæðan hátt:
„Að magister G. Thomsen var hér í sumar í orlofsferð, líklega til móður sinn-
ar, hefir þú kanski frétt.“15 Var það ekki sjálfgefið, að hann væri að heimsækja
móður sína?
Ágústa kom á stofn dálitlum „stúlknaskóla“ í Dillonshúsi við Suðurgötu
haustið 1851. Hún kenndi daglangt sauma, prjónaskap, lestur, reikning, skrift,
dönsku, þýzku og kristinfræði, síðar bættist franska á námsskrána. Vel má
hugsa sér, að Grímur frændi hennar hafi hvatt hana til kennslunnar. Gamla
Ingibjörg á Bessastöðum skrifaði Þóru og ávarpaði: „Blessað hjartað mitt!“
Hún kvaðst sakna Þóru sinnar og vera þess vegna í þungu skapi: „Ekkert er
að frétta. Höfuðstaðurinn hefir fengið nýtt klúbbhús. ... Þú átt að bregða þér