Hugur - 01.01.2007, Side 25

Hugur - 01.01.2007, Side 25
Andlegt lýðveldi án kreddu 23 aðferðin og afstaðan hjá Heidegger - ég hef nú ekki verið að skrifa um hann nýlega - finnst mér til eftirbreytni. Þar er um að ræða ákveðna afstöðu til þess hvað það er að vera manneskja, hvað það er að lifa lífinu og hvað felst í því að segja að eitthvað sé maður í staðinn fyrir að segja til dæmis að það sé stóll. Heid- egger varpar ljósi á það að eiginleikar falla öðruvísi að manninum en dauðum hlutum. Mér finnast líka allar pælingar Heideggers um heimshátt heimsins af- skaplega spennandi. Þetta eru bara lítil dæmi um Freud og Heidegger sem ég hef ekki verið að skrifa um nýlega. Ef það er eitthvað djúpt á bak við þetta hjá mér þá er það kannski að ég sé heimspekina ekki alveg fyrir mér sem systurgrein eðlis- fræðinnar að því leyti að hún sé að móta tilgátur sem verða að kenningum. Hér má kannski merkja einhver áhrif frá Wittgenstein - ég hef vaxandi áhuga á skrifum hans. Mér finnst heimspekin tengdari gildum og aðferðum. Þetta er kannski svolítið langsótt í Ijósipess sem píi hefur verið að segja, en mig langar að enda á að spyrjapig um Guð. Trúirðu á Guð? Þetta er flókin spurning \hlær\. Ég er uppteknari af því í augnablikinu hvert sé hlutverk trúarinnar fyrir hið góða h'f, en ég lít á hið góða líf sem skynsamlegt líf, líf þar sem skynsemin ríkir. Ég hef áhuga á því að fá skýra sýn á hlutverk trúar- innar í lífi skynsams manns, þ.e.a.s. manns sem lifir vel. Nú er ég ekki bara að tala um fræðilega sýn heldur bæði sviðin sem við vorum að tala um áðan: fræðistörfin og hið persónulega líf. Stundum finnst mér eins og heimspekingar hafi gert sig seka um að vanmeta hlutverk trúarinnar. Sérstaklega á þetta við um algerlega trú- lausa heimspekinga sem horfa á málin utan frá, eins og trúin sé eitthvað sem þeir alls ekki skilja. Lygilega oft les maður greinar og sér viðtöl við menn sem hafa aldrei fundið fyrir trú eða telja sig ekki hafa fundið fyrir henni og sjá þetta alfarið utan frá, en eru engu að síður til í að lýsa trúnni í mestu smáatriðum. Þeir hafa engan skilning á fyrirbærinu - ekki ósvipað því að ég ætti að lýsa danshefð Gíneu- búa \hlær\. Menn geta ímyndað sér hve fáránlegt það væri að lýsa dansinum án þess að hafa auga fyrir þeim skilningi sem innfæddir leggja í dansinn. Ég hef ver- ið upptekinn af því síðustu ár að skilja hvert hlutverk trúarinnar er fyrir hinn skynsama mann, mann sem hlutirnir ganga upp hjá, evdœmon, hamingjusaman mann, óbrotinn mann. Ég vil meina að hlutverk trúarinnar sé miklu stærra en hinn trúlausi heimspekingur getur áttað sig á. Hann einfaldar trúna og kastar henni síðan út. Kemur aldrei auga á neitt hlutverk fyrir hana. Ég held að trúin hafi mjög ríku hlutverki að gegna í þroska skynseminnar - hún tengist þroska viljans. Það er síðan allt önnur spurning hvort Guð sé til. Ein hugmynd sem tók mig langan tíma að ná utan um er þessi: ef Guð er til þá er hann ekki almáttugur. Hann er takmarkaður og endanlegur. Wilham James hefur hjálpað mér að skilja mikilvægi þessarar hugsunar. Fyrir mig er hún afskaplega mikilvæg. Hún er að breyta lífi mínu. Ég held að við eigum að stíga skrefið til baka á vit einhvers konar þölgyðistrúar. Já, að pað se' ekki einn Guð heldur margir.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204
Side 205
Side 206
Side 207
Side 208
Side 209
Side 210
Side 211
Side 212
Side 213
Side 214
Side 215
Side 216
Side 217
Side 218
Side 219
Side 220
Side 221
Side 222
Side 223
Side 224
Side 225
Side 226
Side 227
Side 228

x

Hugur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.