Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2003, Side 163

LISTHEIMURINN
hvarflaði aldrei að neinum að ekki-F sé listrænt marktæk umsögn. Ekki-
E-leiki listaverka er dulirtn. Aftur á móti kynnu öll verk fram til einhvers
tíma að vera G svo að ekki hvarflaði að neinum fram að því að eitthvað
gæti verið bæði listaverk og ekki-G; menn kynnu meira að segja að hafa
tahð að G væri skilgreinandi einkenni listaverka, þegar eitthvað þyrfri í
raun og veru fyrst að vera listaverk áður en unnt væri að segja G um það
svo marktækt sé - og í því tilviki væri einnig hægt að segja ekki-G um
hstaverkið, og G sjálft hefði þá ekki getað verið skilgreinandi einkenni
þessa mengis.
Við skulum láta G tákna „er hlutbundið“ og láta F vera „er expressjón-
ískt“. A ákveðnum tíma eru þessar umsagnir og mótsetningar þeirra
kannski einu hstrænt marktæku umsagnirnar sem beitt er í listrýni. Ef við
látum „+“ tákna ákveðna umsögn P og tákna andstæðu hennar, ekki-
P, þá getum við búið okkur til töflu yfir mögulegar stíltegundir, nokkurn
veginn eins og hér er sýnt:
F G
+ +
+ —
Raðimar ákvarða mögulegar stfltegundir þegar ákveðinn orðaforði er til-
tækur í listrýni: Hlutbundinn expressjónismi (t.d. fauvismi); hlutbundinn
ekki-expressjónismi (Ingres); óhlutbundirm expressjónismi (abstrakt ex-
pressjónismi); óhlutbundin ekki-expressjónismi (hard-edge abstraksjón).
Efrir því sem við bætum við listrænt marktækum umsögnum aukum við
augljóslega fjölda stfltegundanna á hraðanum 2”. Það er vitaskuld ekki
auðvelt að sjá fyrirfram hvaða umsagnir bætast við eða hvaða mótsetn-
ingar koma í staðinn, en gefum okkur að listamaður ákveði að H verði
framvegis hstrænt marktæk umsögn fyrir málverk hans. Þá verða bæði H
og ekki-H listrænt marktækar fyrir öll málverk og ef þetta er fyrsta og
eina málverkið sem er H, þá verða öll önnur málverk sem til eru að ekki-
H og allt samfélag málverka hefur auðgast sem því nemur ásamt því að
stfltegundimar hafa tvöfaldast. Það er þessi efrirá aukning hluta í hst-
heiminum sem gerir það mögulegt að ræða í senn um Raphael og De
Kooning, eða Lichtenstein og Michaelangelo. Því meiri fjölbreytni list-
rænt marktækra umsagna því margbreytilegri verða einstakir íbúar list-
161