Tímarit Máls og menningar - 01.12.1948, Blaðsíða 50
128
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR.
ráð fyrir þyriti aö geta unnið víðtækt. leiðbeiningarstarf fyrir öll
lestrarfélög og smábókasöfn, hjálpað þeim í öllum skipulagsmálum
og beinlínis kennt undirstöðuatriði í meðferð lítilla bókasafna.
Eins ætti hún að leggja grundvöll að samræmingu safnanna með-
leiðbeiningum um bókaval í söfn af ýmsum stærðum, til þess að
koma í veg fyrir óhentug bókakaup og hjálpa litlu söfnunum til
að verja fé sínu á heppilegasta hátt. Með samvinnu lestrarfélaga
og sýslubókasafna undir leiðsögn slíkrar yfirstjórnar ætti að vera
hægt að komast feti nær því marki að gefa sem flestum kost á að
fá léðar að minnsta kosti allar algengari bækur íslenzkar og eitthvað
af erlendum bókum. Þegar þessi bráðabirgðayfirstjórn væri komin
svo langt að til væru orðin samtök flestra eða allra bókasafna á
landinu, mundi vera kominn tími til að fulltrúar þeirra kæmu samaa
og réðu ráðum sínum til undirbúnings nýrrar bókasafnslöggjafar.
Menn munu nú vafalaust spyrja hvort þetta mundi ekki verða.
gífurlega dýrt. Svo hygg ég ekki þyrfti að verða, að minnsta kosti
ekki fyrst í stað. Yfirstjórn sú sem hér hefur verið gert ráð fyrir
þyrfti að vísu að hafa í þjónustu sinni sérmenntaðan mann í
bókasafnsfræðum, mann sem bæði hefði örugga fræðilega þekk-
ingu og bein kynni af skipulagsstarfi alþýðubókasafna í öðrum
löndum. En einn slíkur maður gæti komið miklu til leiðar á
skömmum tíma með aðstoð fræðslumálastjórnarinnar, sem án efa
mundi reiðubúin að veita honum allan stuðning. Sé miðað við það
framlag sem ríkissjóður leggur þegar til þessara mála, er því ekki
um stórvægilega viðbót að ræða. En sú viðbót gæti skipt öllu máli
um framkvæmdir okkar í bókasafnsmálum á næstunni.
Varla er ástæða til að ætla að þeir menn séu margir hér á landi
sem telji bókasöfn til óþarfa. En sé nytsemi þeirra viðurkennd'
hlýtur markmiðið að vera að skipulagi þeirra sé komið í það horf
að hver maður, hvar sem hann er á landinu, eigi kost á því að fá
léða hvaða bók sem á annað borð er fáanleg til útláns í íslenzkum
söfnum. Þetta kann í fljótu bragði að virðast fjarstæða, en svo er
þó alls ekki. Þar sem bókasafnsmálum almennings er bezt skipað,
eins og t. d. í Danmörku, hefur þessi grundvallarregla lengi verið
viðurkennd og er komin í framkvæmd að mjög verulegu leyti með
samvinnu alþýðubókasafna og vísindalegu safnanna. Greiður að-