Tímarit Máls og menningar - 01.12.1948, Blaðsíða 70
148
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
ingunum; þeir börðu stígvélahælunum í freðna jörðina og neru
eyrun í ákafa með belgvettlingunum, til þess að hleypa í þau hita.
Frostið var afskaplegt. Það hefði þótt ærið mikið í borg á norð-
urhjara heims, og má þá nærri geta, hve hræðilegt það hefur verið
í Odessa, borg suður við Svartahaf, enda hafði jafnmikið frost ekki
komið þar í full þrj átíu ár. Sólargeislarnir skinu með fölvablæ gegn-
um þykkt þokulagið, sem lá eins og mara yfir borginni, helblátt og
nístingskalt. Stokkfreðnir smáfuglar lágu hér og hvar á steinlagðri
götunni. Hafið var ísi lagt svo langt sem augað eygði. Napur vindur
blés þaðan inn yfir landið.
Það hefði í fljótu bragði mátt halda, að mæðginin væru rússnesk,
eftir útliti þeirra og klæðaburði að dæma. Faðir drengsins var
Rússi og liðsforingi í Rauða hernum. En það stoðaði þau ekk-
ert. Móðirin var Gyðingur, og þess vegna urðu þau að fara til gyð-
ingahverfisins í Peressyp. Um morguninn hafði móðirin rifið vega-
bréf sitt í sundur og fleygt því í hélaða salernisskálina. Hún yfirgaf
heimili sitt úsamt syni sínum og ákvað að reika um borgina, unz
tekið væri að dimma og allt væri orðið hljótt. Hún vonaðist til að
komast undan á einhvern hátt. Það var óðs manns æði að fara til
gyðingahverfisins.
Og nú gekk hún með snáðann við hlið sér gegnum borgina og
sneiddi hjá fjölförnustu götunum. í fyrstu var drengurinn þögull,
því að hann hélt, að þetta væri venjuleg gönguferð. En þegar á leið,
gerðist hann óþolinmóður:
„Mamma, hvers vegna erum við að ganga allan daginn?“
Þegar móðir hans svaraði ekki, hélt hann áfram:
„Við skulum ekki ganga svona hratt. Ég er dauðþreyttur.“
„Vertu rólegur, barnið gott. Ég er líka þreytt, og þó kvarta ég
ekki.“
Hún varð þess vör, að þau gengu allt of hratt. Stöku sinnum
hlupu þau við fót, eins og þau óttuðust, að einhver væri að veita
þeim eftirför. Hún varð að hægja ferðina, þótt henni væri það þvert
um geð. Drengurinn horfði á móður sína og varð skelfingu lostinn,
þegar hann sá bólgnar, samanbitnar varir hennar, frostgráar hár-
lýjurnar, sem sáust niður undan höfuðklútnum, og hreyfingarlaus
og glerkennd augun. Þannig augu hafði hann séð í dýraleikföng-