Tímarit Máls og menningar - 01.12.1948, Blaðsíða 69
FAÐIR VOR
147
ar hans voru eldrauðar, og fyrir neðan nefið var ofurlítill frost-
dropi.
„Mamma, erum við ennþá í gönguferð?“ spurði drengurinn.
„Já, vinur minn,“
„Ég get ekki gengið svona hratt.“
„Reyndu. Þú verður að gera það, sem þú getur.“
Þau fóru á milli húsanna og komu yfir í aðra götu. Nú var orðið
albjart. Gegnum náhvíta þokuna seytlaði bláföl morgunskíman, kuld-
inn beit kinnarnar og varirnar herptust saman. Fáir voru á ferli
þarna á götunni, en allir héldu þeir í sömu átt og báru þungar
byrðar. Við og við sáust menn, er óku hlöðnum handvögnum á
undan sér eða drógu á eftir sér litla sleða með háfermi. Það ískr-
aði ónotalega í meiðunum, er þeir runnu eftir steinlagðri götunni.
Flestir þessara manna voru Gyðingar á leið til gyðingahverfisins.
Nýtt gyðingahverfi hafði verið reist í Peressyp, þessari þrautleiðin-
legu útborg, þar sem ónýtir olíugeymar stóðu niður við sjóinn. Það
hafði verið girt kringum nokkrar óþverralegar húsasamstæður með
tvöfaldri girðingu úr ryðguðum gaddavír. Aðeins á einum stað á
girðingunni var op eins og á músagildru.
Gyðingarnir gengu eftir öllum vegum, er lágu til Peressyp. Þeir
stauluðust áfram yfir járnbrautarbrýr. Þeir hrösuðu hvað eftir ann-
að á glerhálum götunum. Þarna voru gamalmenni, sem ekki gátu
gengið óstudd, og taugaveikissjúklingar, er bornir voru á sjúkra-
börum. Sumir hnigu til jarðar og lágu þar, sem þeir voru komnir.
Enginn lagði þeim liðsinni; þeir voru einir og yfirgefnir. En þeir
vissu, að hver sá Gyðingur, er ekki yfirgaf borgina, yrði tafarlaust
skotinn. Þeir, sem skutu skjólshúsi yfir Gyðinga, voru einnig
skotnir. Ef Gyðingur fannst einhvers staðar í íbúð, voru allir þeir,
sem bjuggu í íbúðinni, skotnir, undantekningarlaust.
Og nú streymdu Gyðingarnir út úr borginni, gengu yfir brattar
hæðir og rismiklar járnbrautarbrýr, ýttu á undan sér hlöðnum
handvögnum og leiddu hlýlega klædd börn við hönd sér. Þeir
gengu fram hjá skuggalegum húsum og hrímguðum trjám, hver á
eftir öðrum eins og maurar. Þeir fóru fram hjá lokuðum hliðum og
rjúkandi varðeldum, þar sem rúmenskir og þýzkir hermenn stóðu
í smáhópum og ornuðu sér. Hermennirnir tóku ekkert eftir Gyð-