Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2005, Side 210
HOMIK. BHABHA
að gleyma að muna, er staður „samsömunar að hluta tál“, sem er skráð í
daglegu atla’æðagreiðslunni, en hún stendur f\TÍr íramsetningu á orð-
ræðu fólksins. Það sem fær Renan bæði til að snúa sér aftur að \iljanum
til þjóðar, í anda hins viðtekna og spyrnir á móti því, eru tölumar sem
eru í umferð í atkvæðagreiðslunni. Þessi upplausn á eigindmn \aljans er
annað dæmi um \dðbótarfrásögn um eðh þjóðarinnar sem „bætir við“ án
þess að hún „gangi upp“. Eg minxú á umfjöllun Leforts, sem túlka má á
ýmsan hátt, um hugmyndafræðileg áhrif baráttunnar fyrir kosningarétti
á nítjándu öld, þar sem hættan sem fylgdi tölunum var tahn jafn ógnvekj-
andi og lýðurinn sjálfur. „Hugmyndin um töluna sem slíka er andstæð
hugmyndinni um þéttleika eða kjarna þjóðfélagsins. Talan brýtur niður
eininguna, eyðileggur eigindina.“53 Það er endurtekning þjóðartáknsins
sem röð af tölum fremur en samstundun, sem afhjúpar það undarlega
tímalag afneitunar sem er undirskipað/innbyggt? í minni þjóðarhmar. Að
vera skyldugur til að gleyma verður grunnurinn að því að muna þjóðina,
byggja hana að nýju, ímynda sér möguleikann á öðrum átakasömum og
frelsandi leiðum til að finna menningarlega samsömun.
Anderson tekst ekki að finna ffamandgerandi tíma tilviljunarkeimda
táknsins stað í hinu ímyndaða samfélagi sínu sem fengið hefur náttúru-
gert, þjóðlegt rými. Þótt hann fái hugmynd sína um einsleitan, holan
tíma í þjóðarfrásögn nútímans firá Walter Benjamin, þá sést honum yfir
hina djúprættu tvíbendni sem Benjamin staðsetur innst í framsetmngu
nútímafrásagnarinnar. Hér, þar sem viðtekin sannindi lífsins og viljans
draga í efa margbrotna sögu hins hfandi fólks, sjálfsbjargarmemúngu
þess og mótspymu, bendir Benjamin á ósamstunda, ósammælaiúega
sprungu í miðju frásagnarinnar. Upp úr þessum klofiúngi tjáningarinnar,
frá rithöfundinum sem kemur fram um síðir og lætur ekki blekkjast,
kemur í ljós tvíbendnin í frásögn nútímaþjóðfélagsins, sem endm'tekur,
ráðalaus og óhuggandi, í miðjum allsnægtunum:
Rithöfundurinn hefur einangrað sig. Fæðingarstaður skáldsög-
unnar er éinstakhngurinn einsamall, sem getur ekki lengur tjáð
sig með því að gefa dæmi um það sem skiptir hann mestu máh,
fær engin ráð og getur ekki ráðlagt öðrum. Að skrifa skáldsögu
þýðir að fara með hið ósammælanlega út á ystu nöf við að birta
mannlegt líf. Mitt í fullnustu tilverunnar, og í framsetningu á
53 Lefort, Political Forms, bls. 303.
208