Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2005, Síða 241

RÖKRÆÐULÝÐRÆÐI OG FJÖLMENNINGARLEG TOGSTREITA
vangi með því að taka þátt í kosnmgum og öðrum lýðræðisstofnunum
neyðist þær til að skýra langtímamarkmið sín í stjórnmálum og pólitísk
áform. Ef þeim hins vegar er ýtt að jöðrum samfélagsins eða gert að sæta
þvingunum þá er viðbúið að útkoman verði hættulegir píslarvottar.
Mig langar að leggja áherslu á sérkenni tvíhliða nálgunar líkans rök-
ræðulýðræðis með því að víkja enn að ffjálslyndri jafnréttisstefhu Brians
Barry. A einum stað gagnrýnir Barry verk Iris Young og Nancy Fraser
fyrir að breiða út slæma póhtík og lélega félagsfræði.1, Eg sé ekki hvaða
félagsfræðilíkan Barry hefur þróað fyrir sitt leyti til að stilla upp á móti
kenningu Iris Young um hópa og Kkani Nancy Fraser um endurdreifingu
og viðurkenningu (e. redistribution cmd recognitiori). Gefum okkur að svo
sé, hann veitir kenningum um innbyrðis tengsl stjómmála og menning-
ar meira viðnám en nauðsynlegt er. En það sem skiptir máh hér er að
hvaða leyti nálgun hans er frábrugðin nálgun annarra eins og Young,
Fraser og nálgun sjálfrar mín þar sem horft er á samfélagslegt og menn-
ingarlegt atferh og athafhir í yfirgripsmeira samhengi þegar kemur að
því að meta fjölmenningarhyggju. Barry heldur því fram að „Young og
bandamenn hennar séu í grundvallaratriðum ekki á mótd því að menning
sé gerð hluti af stjómmálum því eins og við munum efdr þá „era engar
samfélagslegar venjur eða athafhir þess eðlis að þau skuh talin óviðeig-
andi viðfangsefhi fyrir opinbera umræðu, tjáningu eða sameiginlega úr-
lausn mála““.18 Eg fellst ekki á fullyrðingu Young í heild sinni. Eg tel að
swnar venjur og athafhir séu ekki viðeigandi viðfangsefni fyrir sameigin-
lega lausn en ég tel einnig að allar samfélagslegar venjur og athafhir geti
orðið viðeigandi viðfangsefhi fyrir opinbera umræðu og tjáningu.
Hvaða dæmi er hægt að nefna í þessu tilviki? Kynferðissamband milh
forseta og aðstoðarkonu hans er ekki viðeigandi svið fýrir sameiginlega
lausn ef með sameiginlegri lausn við eigum við lagasetninga. En engu að
síður vom athafnir Clintons forseta á þessu sviði tdlefni málsóknar á þeim
forsendum að hann hefði gerst sekur um meinsæri og hann hefði logið
að sérskipuðum saksóknara. Við Barry eram sammála um að í frjálslyndu
samfélagi sé grundvallarréttur tdl friðhelgi einkahfsins tdl staðar, en það
eru lög þessa sama ffjálslynda samfélags sem gera okkur kleift að deila
um hvar draga á mörkin á mtlli einkamála og opinberra málefna, milh
1 Brian Barry, Culture and Equality, bls. 276.
18 Sama rit, bls. 227, vitnar í Iris Young, fustice and the Politics ofDifference, Princeton:
Princeton University Press, 1990, bls. 120.
239