Skírnir - 01.01.1969, Page 93
SKÍRNIR
KRISTNIHALD UNDIR JOKLI
87
legi viðskiptajöfur og stórkapítalisti dregst að uppruna sínum undir
Jökli sumpart vegna áhuga síns á laxveiði - hann er hka gjarnan
kallaður „veiðimaðurinn“ - sumpart vegna „vísindalegrar“ fram-
girni. Snæfellsjökull er samkvæmt honum „ein merkilegust sjálfgerð
aflstöð í þessu sólkerfi; ein af íleiðslustöðvum Alhygðarinnar“
(174) - með öðrum orðum staður sem er vel fallinn til þeirra „til-
rauna“ sem hann fæst við í því skyni að vekja dauða líkami til lífs
með eilíft líf mannsins að lokatakmarki. í sex binda ritverki hefur
hann birt endanlega lausn sína á veraldargátunni. Það fjallar um
kosmísk sambönd og „bíoinduction“, um andstæður „dysexelixis“ og
„diexelixis“, um nauðsyn hjálpar frá framandi stjörnum til að
bjarga jörðinni frá þeim djöflum sem yfir henni ráða, o. s. frv.,
o. s. frv.
Þegar í fyrirmælum biskups til Umba kemur fyrir dularfullur
kassi með ótilteknu innihaldi sem fluttur hefur verið upp á jökulinn
á vegum dr. Sýngmanns. Þegar hann loks er sóttur til baka niður
í byggð eftir þrjú ár í snjó og ís til hátíðlegrar endurlífgunartil-
raunar reynist hann geyma heljarmikinn lax, frystan í gagnsæju
klakastykki. Nóttina á eftir er þessi ágæti fiskur uppétinn af sjó-
fuglum og nagaður að beini. Dr. Sýngmann fær þó ekki tækifæri til
að verða vitni að þessum rislágu endalokum, því hann deyr óvænt
af hjartaslagi nóttina áður en endurlífgunarleiðangurinn leggur á
j ökulinn.
011 hin sérstæðu fræðiheiti dr. Sýngmanns eru samkvæmt upp-
lýsingum Halldórs sjálfs sótt til kenninga Helga Péturss jarðfræð-
ings (1872-1949) er birtust í AýaZs-bókaflokknum, sex binda verki
er út kom á árunum 1919-1942. Boðskapur Godmans Sýngmanns
hefur einnig fengið ákveðnar viðbætur frá Einari Benediktssyni.
Beinni spurningu minni um þetta efni svaraði Halldór á þessa leið:
Þó get ég sagt þér að ég las spjaldanna á milli sex bindi af heimspeki Helga
Péturss, sömuleiðis heimspekilegar ritgerðir Einars Benediktssonar, Alhygð
o. fl., en þeir höfðu báðir nákvæmlega sömu skoðanir í heimspeki; báðir stór-
gáfaðir menn, en meira en lítið rutlaðir. Eftir Einari Benediktssyni er orðrétt
tekin upp krafan til skaparans um þátttöku jarðarbúa í stjórn heimsins (kanski
er óheiðarlegt af mér að hafa ekki þessa setníngu í gæsarlöppum), sömuleiðis
er setníngin á frönsku, Nous sommes en route etc. [170], orðrétt eftir Helga
Péturss, og ætti þarafleiðandi líka að standa í gæsarlöppum; en slíkar gæsar-
lappir hefðu skemmt bókina. 011 gríska orðafræðin er uppúr Nýalsbókum Helga