Skírnir - 01.01.1969, Síða 114
108
ROBERT COOK
SKÍRNIR
egli ha roso / Col corso ch’egli avvolge e poco pende“, („sem hafi
grafið sér farveg, sem bugðast og smáhallar"). Þetta á ekki að
þýða svona: „hann á sér farveg grafinn / frá yfirborði því sem
þankann dreymir“ (bls. 64).
Tveimur ljóðlínum neðar notar Guðmundur „betri heims“ sem
þýðingu á „chiaro mondo“ Dantes („bjartari heims“). Þetta kann
að virðast smávægilegt atriði, en það er einmitt í slíkum smáatrið-
um sem bókstafurinn skiptir miklu máli. Ljós og myrkur skipta
meginmáli í Gleðileiknum guðdómlega, og á þessari stundu eru
Dante og Virgill að koma fagnandi upp úr heimi myrkurs og inn í
heim ljóss. Sú áherzla, sem hér er lögð á orðrétta þýðingu, mun
ekki þykja jafnsérvizkuleg, ef bent er á, að hver þýðandi, sem ég hef
átt kost á að athuga, hefur hér gert sér fulla grein fyrir gildi ljós-
táknsins: Carlyle-Wicksteed, Longfellow og Norton þýða allir „chi-
aro“ með „bright“, Ciardi „shining“, Dorothy Sayers „lit“, Molbech
„lyse“ og Witte „licht“.
í Purgatorio I, 68-69, skýrir Virgill Cato frá ferð þeirra:
Dell’alto scende virtú che m’aiuta
Conducerlo a vederti ed a udirti.
(„Af himni ofan kemur mér kraftur sem hjálpar mér til að leiða
hann til að sjá þig og heyra.“) Þessa nákvæmu lýsingu á þeim
keðjuverkunum, sem hafa leitt Dante og Virgil á fund Catos þýðir
Guðmundur svona:
en studdir huldum mætti
þig til að sjá og heyra hingað víkjum. (bls. 75)
Guðmundur segir okkur í forspjalli sínu, að ástæðan fyrir því að
þýða upphafs- og lokakviður hvers flokks Gleðileiksins hafi verið
sú, „að gefa helzt hugmynd um sjálfa ferðina gegnum hina þrjá
heima“ (bls. 25). Það má kynlegt heita að hann skyldi því rang-
túlka svona einn aðalkaflann um þetta efni í Purgatorio I. Þýðing-
arnar, sem Guðmtmdur hefur notað, verða ekki sakaðar um hversu
ónákvæmur hann er. Molbech þýðir þetta nákvæmlega rétt:
en Kraft fra Himlen hjælper mig at lede
ham hid, for dig at se og hpre mæle.
í Purgatorio XXVII, 130-1, segir Virgill við Dante: