Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Side 85

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Side 85
Gunnlaugur A. Jónsson Harmagrátur útlaga í Babýlon Sálmur 137 og þýðing hans aðfornu og nýju Davíðssálmur 137 er að ýmsu leyti einstakur meðal sálma Saltarans. Það á ekki síst við um það mikilvæga atriði að unnt reynist að aldursgreina sálm- inn með óvenjulega mikilli vissu. Fræðimenn eru enda nokkuð sammála um að sálmurinn sé saminn einhvem tíma á árunum 538-520 f. Kr. Höfundur hans hefur verið meðal hinna útlægu Gyðinga í Babýlon en býr þar ekki lengur þegar sálmurinn verður til. Þá eru líkur á því að höfundurinn hafi upplifað fall Jerúsalem 586 f. Kr. og verið tónlistarmaður. Við eigum því sannarlega ekki að venjast að geta sagt svo mikið um höfunda einstakra sálma Saltarans. Sálmurinn er þvf sérlega gimilegur til fróðleiks fyrir þá sem vilja kynna sér hlutskipti Gyðinga í babýlónsku útlegðinni. Þess vegna vekur það óneit- anlega athygli að þegar blaðað er í ýmsum ísraelssögum og hugað að því hvað höfundar þeirra hafa að segja um þetta tímabil þá notfæra þeir sér sálm 137 harla lítið. Þeir telja greinilega að þrátt fyrir nákvæma aldursgreiningu sálmsins innihaldi hann lítið efni sem sé til þess fallið að upplýsa okkur um þetta mikilvæga tímabil í sögu ísraelsþjóðarinnar. Sjálfur er ég þeirrar skoðunar að í sálminum leynist veigamikil atriði í þessu sambandi, atriði sem fræðimönnum hefur gjaman sést yfir þrátt fyrir alla þá miklu athygli sem sálmurinn hefur dregið til sín. Hér mun ég einkum beina athyglinni að upphafi og niðurlagi sálmsins. Ætlun mín er að sjálfsögðu ekki að fjalla almennt um sögu Gyðinga á út- legðartímanum. Ég mun takmarka mig við þau atriði sem þessi merki sálm- ur hefur til málanna að leggja. Þessi áhrifaríki sálmur hefur löngum talað alveg sérstaklega til þeirra sem eru í útlegð frá ættlandi sínu. Sálmurinn fjallar um ást og hatur, ást til Síonar og hatur í garð tveggja óvinaþjóða, Babýlóníumanna og Edómíta. Kunnastur er sálmurinn annars vegar fyrir þá innsýn sem hann veitir í líf hinna herleiddu Júdamanna til Babýlonar og hins vegar fyrir lokavers sálmsins sem er þess eðlis að margur hefði gjarnan viljað vera laus við að 83
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.