Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Qupperneq 95

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Qupperneq 95
andi hátt: (a) ítrekuð notkun fleiritölu, (b) Hljóðfœri voru með í för (c) Merkingarsvið sagnanna ‘baka’ að gráta og ‘zakar’ að minnast (d) Innsýn íform guðsþjónustunnar í sálminum sjálfum. (2) Sálmurinn sýnir okkur að Gyðingar hafa í útlegðinni mátt þola háðs- yrði vegna trúar sinnar, nokkuð sem fylgt hefur þeim um aldir. En ekki síð- ur sýnir sálmurinn okkur þær heitstrengingar sem Gyðingar hafa gert að gleyma ekki Jerúsalem. Líklegt er að slík heitstrenging hafi verið hluti af guðsþjónustu þar sem örlaga Síonar var minnst. Hér má jafnvel sjá rætur þeirrar páskakveðju sem Gyðingar í dreifingunni hafa viðhaft um aldir: ‘Næsta ár í Jerúsalem.’ Hér má líka greina rætur Síonismans um 2500 árum áður en það hugtak varð til! (3) Það er algengt í skýringaritum að fræðimenn hafa ekki mörg orð um niðurlag sálmsins, þeir láti nægja að segja eitthvað á þá leið að þama gefi Gyðingar sig hatri á vald sem kristnir menn hljóti að harma. Og víst má taka undir það. En þá sést mönnum yfir að versið er ekki fyrst og fremst heim- ild um hatur Gyðinga heldur er okkur veitt þama innsýn í þann óhugnað stríðsins sem Gyðingar höfðu sjálfir mátt þola við fall Jerúsalemborgar. Hugsanarímið tekur af öll tvímæli um þetta: Heill þeim er geldur þér/fyrir það sem þú hefir gjört oss! Lokaversið segir okkur hvað það var sem Babýlóníumenn höfðu gert. Þeir höfðu tekið ungbörn Gyðinga og slegið þeim niður við stein. í sam- ræmi við endurgjaldslögmálið, lex talionis, óskar sálmaskáldið þess í heift sinni að Babýlóníumanna bíði sömu örlög. Ekki grimmari örlög heldur sömu örlög því að ‘auga fyrir auga og tönn fyrir tönn’ boðið fól nefnilega í sér takmörkun á hefndinni. Ekki skyldi taka tvö augu fyrir eitt! Þannig að niðurlag þessa sálms er í raun enn óhugnanlegra en heimild um hatur sálma- skáldsins sem hér tjáir sig, Það felur í sér vitnisburð um það sem gerðist við fall Jerúsalem, þá miklu grimmd sem íbúamir þar máttu þola, að horfa upp á brjóstmylkinga drepna með jafn grimmilegum hætti og hér er lýst. Viðauki: Dœmi úr áhrifasögu sálmsins á íslandi Þessi sálmur á sér mikla og ríkulega áhrifasögu. Hann hefur löngum talað mjög sterkt til þeirra sem dvelja í útlegð. Skýr dæmi um það má finna með- al íslendinga á upphafsárum þeirra í vesturheimi (Nýja-Islandi) og raunar meðal íslendinga í Kaupmannahöfn einnig. Hér verður þó látið nægja að taka dæmi af því hvernig eitt af okkar kunnustu sálmaskáldum hefur notfært sér sálminn sem yrkisefni. 93
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.