Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1947, Blaðsíða 247
245
órækra einkenna (breyting á mænuvökva) um heilabólgu, sem mað-
urinn hefur enn þá, þ. 27. júlí.
Eftir upplýsingum að dæma virðist maðurinn hafa fengið heila-
bólguna í marz s. 1., þá á ísafirði. Honum virðist fyrst batna bráðasta
sóttin og byrjar vinnn á ný — en versnar þá þegar að nýju og fær
svæsið óráðskast. Þetta hefur svo verið að smábatna, og batinn er
það langt kominn, að „klinisk“ psykisk einkenni eru eng'in lengur,
en aftur á móti breyting á mænuvökva. Mænuvökvabreyting þessi er
tæplega eldri eða annars eðlis.
Það er alkunna, að heilabólga getur valdið geðtruflunum á hvaða
stigi sem sjúkdómurinn er og að einkennin geta verið hin margvís-
legustu. Iðulega er aðeins um afbrigðilega hegðun að ræða, sem oft
leiðir til lögbrota. Hefur sjúkdómurinn mjög mikla kriminal psyko-
logiska þýðingu.
Það er einnig augljóst mál, að það hefur þýðingu, hvert er ástand
heilans, sem verður fyrir bólgunni, og að líkur eru til, að sá, sem
eitthvað er veill fyrir, verði tiltölulega verr úti og þá að geðtruflana
verði frekar vart — en það verður ekki nema eitthvað sé að heilanum.
Ég hygg', að í þessu tilfelli verði talið, að um svo nefnt sefasýkisupplag
sé að ræða, og því verði að reikna með tilhneigingu til nolckurs mis-
vægis í starfsemi heilans, þegar áður en hann veikist af heilabólg-
unni.
Maðurinn hefur áður fyrr neytt áfengis í óhófi í nokkur ár, en ekki
s. 1. 3 ár. Á meðan hann enn er haldinn bráðum (acut) heilasjúk-
dómi, byrjar hann á ný að neyta áfengis. Virðist þessi sjúkdómur
einnig geta skýrt óvenjuleg áhrif áfengis á manninn, sérstaklega
máske að það stuðli að þvi, að enn þá meira g'æti hins sefasjúka
skapeðlis í framferði hans, en til þessa verður að telja óminnið og
ferðir hans um bæinn, eftir að farið er að renna af honum. Minnir
hátterni hans í mörgu um aðfarir svefngöngumanns, t. d. svefninn á
Iiitaveitugeyminum, öryggið á bifhjólinu, sem hann annars er alóvanur
o. fl. Slík „persónuklofningsfyrirbrigði“ koma að heita má aðeins
fyrir hjá flogaveikum og mönnum með sefasjúkt upplag. Um floga-
veiki virðist aldrei hafa verið að ræða hjá honum, en aftur á móti
hefur orðið iðulega vart ýinsra grundvallareinkenna sefasýkisupp-
lagsins.
Ég get ekki komið auga á, af hverju það brýzt fram í íkveikjum,
en ekki t. d. einhverjum öðrum afbrotum.
Um framtíðarhorfur mannsins læknisfræðilega séð, verður, að þvi
er mér virðist, að svo stöddu ekki sagt, annað en að hann hefur verið
i hröðum afturbata (frá apríl).
Flest heilabólgutilfelli er talið að læknist alveg með, án eða þrátt
fyrir læknisaðgerð. Ekki er unnt að segja fyrir frara, hver endanlega
útkoman verður í hverju einstöku tilfelli.
Mér er ekki kunnugt um læknisfræðilega meðferð, sem stuðli að
eða flýtt gæti fyrir bata þessa manns, sem hér er um að ræða.
Eftir því hve hraðfara batinn virðist hafa verið, mætti máske halda,
að likur væru fyrir, að svo mundi áframhaldið einnig verða, þannig
að t. d. eftir nokkrar vikur eða mánuði yrði ekki lengur að finna veru-
r