Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.12.2010, Page 216

HOMI K. BHABHA
temps des femmes“.39 Það hefur sjaldan verið viðurkennt að rómuð rit-
gerð Kristevu með þessum titli á ekki aðeins sínar menningarlegu rætur
í sálgreiningu og táknfræði heldur einnig í kraftmikilli gagnrýni og end-
urskilgreiningu á þjóðinni sem rými þar sem feminísk og sálræn sjálfs-
mynd myndast. Þjóðin sem táknrænn samnefnari er, samkvæmt Rristevu,
öflug uppspretta menningarlegrar þekkingar sem þurrkar út framfara-
hyggju og rökhyggju hinnar „kanónísku“ þjóðar. Þessi táknræna saga
þjóðmenningarinnar er skráð í hinni undarlegu þáframtíð, en áhrif henn-
ar eru ekki ólík þeim leyndardómsfulla óstöðugleika sem Fanon talar um.
Kristeva heldur því fram að mæri þjóðarinnar standi stöðugt frammi
fyrir tvöföldu tímalagi: myndun sjálfsmyndar sem geristí sögunni eins og
myndun botnfalls (hið viðtekna), og missir sjálfsmyndar í merkingarferli
menningarlegrar samsömunar (gjörningurinn). Tíminn og rýmið í túlk-
un Rristevu á endanleika þjóðarinnar eru sambærileg við orð mín um að
mynd fólksins komi í augsýn í tvíbendni frásagnarinnar þar sem að-
greindir tímar og merkingar ríkja. Samverkandi hringrás línulegs tíma,
samfellds tíma og tíma minninga, í sama menningarlega rýminu, mynd-
ar nýtt sögulegt tímalag sem Kristeva leggur að jöfnu við aðferðir fem-
ínismans og sálgreiningarinnar við að skapa pólitíska samsömun. Það
sem er merkilegt er sú staðhæfing hennar að hið kynjaða tákn geti hald-
ið utan um slíkan tíma sem yfírstígur öll mörk.
Margfaldur tími konunnar sem Rristeva fjallar um og pólitísk áhrif
hans, leiðir til þess sem hún kallar „gisnun mismunarins“. Það andartak í
menningunni sem Fanon kallar „leyndardómsfullan óstöðugleika“, merk-
ir að fólkið er til í hvikulli hreyfíngu sem það er rétt íþessu að móta, þannig
að eftirlendutíminn setur spurningarmerki við markhyggjuhefðir fortíðar
og nútíðar og andstæðumarkaða sögulega tilfinningasemi gagnvart löngu
liðinni tíð og hinu nútímalega. Þetta eru ekki einfaldlega tilraunir til þess
að bylta valdajafnvæginu innan óbreyttrar orðræðu. Fanon og Kristeva
leitast við að endurskilgreina það táknræna ferli sem veldur því að hið fé-
lagslega myndmál - þjóðin, menningin eða samfélagið - verður að ger-
anda orðræðunnar og viðfangi sálrænnar samsömunar. Femínískur tími
og tímalag eftirlendunnar þvinga okkur til að hugsa tákn sögunnar upp á
39 J. Kristeva, „Women’s time“, í T. Moi ritstj., The Kristeva Reader, Oxford: Blackwell,
1986, bls. 187-213. Þessi hluti var skrifaður til að mæta aðgangshörðum spurning-
um Nandini og Praminda í semínari hjá próf. Tshome Gabriel um „synkretíska
menningu" við Kaliforníuháskóla, Los Angeles.
2I4