Úrval - 01.03.1963, Side 24

40
Ú R V A L
sekúndum. Lausnin varð að
finnast í formi einhvers konar
óvirkrar „geislakælingarað-
ferðir‘‘. Samkvæmt slílcri að-
ferð nær yfirborð vélarinnar því
hitastigi, að hitinn, sem geislast
aftur út í loftið umhverfis vél-
ina, er jafnhár og hitinn, sem
véiin tekur i sig frá því. (Hita
orka sú, sem eitt pund gefur frá
sér, þegar snúið er aftur inn í
gufuhvolf Jarðar, nægir til þess
að bræða sex pund af hörðu
stáli!)
AIls kyns hitaþolnir málmar,
svo og málmbiöndur, leirtegund-
ir og grafítblöndur voru reynd í
hitaprófunarldefum. Þau efni,
sem álitlegust voru, voru síðan
reynd frekar við ofboðslegan
hita og hraða í langan tíma i
senn. Sum efnin leystust alger-
lega upp, en þau þolnari breytt-
ust i rjúkandi ösku. Loks
sprungu önnur eða molnuðu
sundur.
En loks tókst að búa til sér-
staka húð. Ivaldari hlutirnir
munu verða gerðir úr Rene 41,
en það er efni, sem hingað til
hefur eingöngu verið notaðihina
hvítglóandi innri hluta þrýsti-
loftshreyflanna. Framoddur vél-
arinnar, sem verður að þola
mestan loftnúning, eða um 4000
stig (Fahrenheit), mun verða
úr keramikefni, sem kallað er
zirconia. Brúnir vængjanna og
naðri hlið flugvélagrindarinnar
mun verða úr molybdenum, sem
húðað er með silicagleri, sem
er 1/1000 úr þumlungi á þykkt
Ótal onnur vandamál skutu
upp kollinum, t. d. hvað hin sér-
stöku loftkraftfræðilegu lögmál
snerti. Hvað'a lögmál mundu
ráða um stöðugleika og stjórn-
hæfni á hinum ótrúlega hraða,
sem flugvélin myndi ná? Þetta
vandamál var reynt að leysa
ineð þvi að framkvæma mestu
tiiraunir slíkrar tegundar, sem
nokkru sinni hafa verið íram-
kvæmdar. Fóru þær fram i svo-
kölluðum „vindgöngum“, og
varð að nota öll slík „vindgöng“,
sem til eru í Bandarikjunum,
til tilrauna þessara. Þeim til-
raunum er nú enn eigi lokið.
Þegar þeim lýkur, munu þær
tilraunir hafa staðið dag og nótt
i næstum þrjú ár, en það eru
meiri tilraunir en nauðsynlegar
reyndust á undan smiði allra
hinna nýju, fullkomnu þrýsti-
loftsvélategunda Boeing-verk-
smiðjanna samanlagðra.
Þegar Dyna-Soar-vélin snýr
aftur inn í gufuhvolf Jarðar,
verður að halda henni á vissri
endurkomuleið, þangað til hraði
og hitastig er komið niður í
eðlilega tölu. Þessi endurkomu-
leið hefur engin takmörk til hlið-
anna, en hún er 50.000 fet á
dýpt og getur verið frá 2000—