Skírnir - 01.01.1876, Blaðsíða 158
158
SVÍÞJÓÐ OG NOREGUR.
og hafa flest af t>eim ná8 samþykki Jjingsins. Herlögin eru
raunar ekki útkljáS enn til fulls, en £6 taliS víst a? viS j>au
muni verSa lokiB, áfiur en þingi verður er slitiS. — Ríkisskuldirnar
í Noregi eru mjög litlar (um 38 milljónir króna) og fjárliagnrinn
því í allgóöu lagi. Raunar voru tekjurnar fyrir ári8 sem leiS
næstum 4 milljónum króna minni en útgjöldin, og var þaS teki8
úr varasjóSi. Munurinn kemur til af því, a8 skattar eru í Noregi
mjög lágir a8 tiltölu, því a8 velmegun er þar mikil, en Nor8menn
aptur á móti manna öriátastir í fjárveitingum til allra verklegra
og vísindalegra fyrirtækja. Til járnbrauta hefir þing þeirra veitt
fyrir þetta ári8 hátt á 5. milljón króna, enda hafa nú Nor8menn
fjórar stórar járnbrautir í takinu, sern þeir vonast eptir a8 geta
loki8 vi8 fyrir næstu árslok. Járnbrautir þeirra eru nú or8nar
yfir 60 mílur á lengd auk þeirra, sem í smíSum eru, og er þaB
ekkert lítilræ8i, þegar tillit er teki8 til landslagsins í Noregi,
sem ví8ast hvar eru ur8ir og fjalllendi. Auk þess veita Nor8menn
ósköpin öll til skóla og ýmissa vísindalegra fyrirtækja. Sem einn
vott um örlæti þeirra viljum vér nefna, a8 þingiS hefir nýlega
veitt bindindisstjórninni í Björgvin sex þúsundir króna af ríkisfé
til þess a8 sporna vi8 ofdrykkju landsmanna. Frá því 1848 og
þanga8til 1870 voru NorSmenn fyrirmynd annara þjó8a um hóf-
semi í nautn áfengra drykkja; voru og þá um þrjú hundru8 bind-
indisfélaga a8 jöfnu8i í Noregi, er öll lutu sömu lögum og höf8u
yfirstjórn sína í Björgvin. Frá þeim tíma hefir félögunum fari8
aptur og þau brostiB fé til af$ halda hvatamenn i sveitum uppi,
einsog þan ger8u á8ur; ofdrykkja hefir því færzt mjög í vöxt
þessi árin, og ekkert duga8, þótt afarhár tollur væri lagSur á
algengustu drykkina. Nú hafa þó félögin gó8ar vonir um a8 geta
kippt þessu í lag aptur, er fé8 er fengib.
þess var geti8 í fyrra árs fréttum, a8 þingi8 norska hefSi
veitt 80 þúsundir króna til vísindalegra rannsókna i höf-
unum milli íslands og Noregs. Nú er allt búi8 undir
til þeirrar fer8ar, og ver8ur teki8 til starfa þegar snemma í
sumar. Sá heitir H. Mohn, er fyrir förinni á a8 standa, nafn-
kenndur ve8urfræ8ingur og mesti atorkumaSur. A3rir merkastir
vísindamenn, sem me8 honum fara, eru þeir D. C. Daniels-
sen, yfirlæknir í Björgvin, og G. 0. Sars, dýrfræ8iskennari