Skírnir - 01.01.1876, Blaðsíða 11
VERKMENN.
11
í félagslega stefnu er samt saga jöfnunarmannanna þýzku
merkilegust, og vér tökum hana hér sökum stefnu þeirrar, er þeir
tóku sér á allsherjarfundi þeim, er haldinn var í Gotha í maí-
mánuSi í fyrra. Jöfnunarmenn þar hafa um langan aldur deilzt
i tvo flokka, sem hafa veriS hinir verstu óvinir sín á millum.
Annar þessara hét „almennt þýSverskt verkmannaféiag“ e0a ö8ru
nafni Lasallesmenn. þeir hafa einkum haldib fram iunlendu og
og þjóSlegu fyrirkomulagi á öllum málum vinnuflokksins, og bafa
því, einkum áSur, haldiS fram stjórnaraSferS þeirra Bismarcks
í öllu verulegu, og ekkert viljaö eiga vi8 erlenda jöfnunarmenn
e8a „alþjófcafélagiS mik!a“. Vi8 þetta hefir stjórnin veri8 þeim
beldur hli8hol!ari, énda þótt þeir fylgi a8 ö8ru leyti kenningum
annara jöfnunarmanna. Fyrir þessum flokki hefir um nokkur
ár veri8 maSur sá, er Hasenclever heitir, og hefir hann setiS á
þingi Prússa nokkurn tíma. Hinn flokkurinn nefnir sig „lý8ríkis-
félagi8“ (Volkstaatsverein) eða Eisenachsmenn, eptir bæ þeim, er
þeirhafa optast haldiS fundi sína í. Foringjarnir voru þeirLiebknecht
ogBehel, skörungar miklir og har8ir í horn að taka. Liebknecht hefir,
eins og Hasenclever, komizt á þing, en orðið helzt of ofsafenginn
og setið lengst af í varShaidi. Flokkur hans eru líka slíkir karlar,
sem ekki láta allt fyrir hrjósti brenna. þeir hafa haldið fast
vi8 hina alþjóðlegu stefnu jöfnunarmanna, hata stjórnarabferð
þjóðverja, og alla stjórn þeirra, og hafa þannig or8i8 andstæðari
Lasalles-sinnum, meira en nokkurum ö8rum, Sameignamennirnir
frönskti hafa í mörgu veriS þeirra fyrirmynd, en það er þó sá
flokkur, sem jöfnunarmennirnir vanalega hafa sneitt sig hjá.
Fjandskapurinn milli þessara tveggja þýzku flokka hefir líka
veri8 mikill, einkum um ófriðinn 1870—71, og nokkuru þar á
eptir, me8an stjórnin vildi nota Lasalles-sinna, en þegar lag
fór að komast á aptur eptir ófriðinn vildi stjórnin ekki
lengur hafa me8 þá að sýsla, *og foringjunum var nú kastað
í varðhald hvað eptir'. annað, og ekkert gert hærra undir höfði
en hinum. Vi8 þetta fór svo smámsaman að draga úr fjandskapn-
um milli beggja flokkanna, og ýmsar tilraunir voru því gerðar
að koma á sættum, en þa8 tókst lengi vel ekki. Fyrst í fyrra
var8 því komi8 svo langt á !ei&, a8 hvorirtveggja settu fnnd me8