Skírnir - 01.01.1876, Blaðsíða 163
AF FJÁRPRETTUM OG I'JÓÐHAO.
163
ef lýðvaldsraenn komast a8 stjórninni. Bá8ir hafa þeir hingaStil
veriö me8 sama markinu brenndir í jpessum efnum.
Hér eru og fleiri grýlur en ein á ferðinni, og þjó8in sjálf
sýnist enn eiga langt í land a8 ná sér aptur eptir verzlunarneyS
þá og atvinnuleysi, sem dundi yfir hana fyrir þremur árum.
Bankahrunin fara jafnvel óðum vaxandi, og þa8 næstum svo, ab
úr hófi keyrir. Ári8 sem lei3 ur8u alls 7740 gjaldþrot og tapaS-
ist vi8 þab 201 milljón dollara, en 1865 voru gjaldþrotin ein-
ungis 530 a8 tölu, og er þa3 ekki lítill munur. Verzlunarvi8-
skiptin vi8 önnur lönd hafa raunar heldur aukizt þetta ári8, en
þa3 er þó eptirtektarvert, a8 74 skip af hundraði hverju, sem
nú reka verzlun vi3 Bandamenn, eru eign erlendra manna, en
fyrir 10 árum áttu þeir sjálfir meira en helming allra þeirra
verzlunarskipa. Má og nærri geta, a8 allt sem á8ur er taliB
hefir ekki lítil áhrif haft á hagi verkmannastéttarinnar, enda
ganga menn þar nú þúsundum saman atvinnu- og bjargarlausir,
einkom í hinum stærri bæjum, einsog Nýju Jórvík. Einn bréf-
ritari þa8an (í Göteb. handels- og sjöfartstidn.) skýrir svo frá, a8
á kvöldin í vetur hafi a3 jafna3i safnazt á anna8 hundraS atvinnu-
lausra og húsviltra manna á öllum aldri a8 hverju almennu gistihúsi
bæjárins, en þau eru þrjátíu, og be8i8 a8 lofa sér a8 vera. Á daginn
þyrptust þeir a3 veitingahúsunum, og söfnuSu þá veitingamennirnir
opt og einatt saman leifum gesta sinna og fær8u þeim út á
gaddinn. Svona var ví8ar. Útlendingarnir, sem flytja sig þanga3,
eru og alltaf a8 fækka; í fyrra voru þeir einungis 85 þúsundir
(1873: 297 þús.), og taldist þó svo til, a8 jafnmargar þúsundir
hefBi flutzt þaSan aptur heim til átthaga sinna.
Heldur hefir dregiS úr tekjunum af gullnámunum í Kalí-
forníu á seinni árum, enda er nú miki3 fariS a8 minnka um a8-
sóknir þanga8. Fyrrum, me8an lætin voru mest (1858), voru
tekin þar 238 milljóna króna vir8i á ári, en nú nemur gulltakan eigi
meira en 100 milljónum árlega. ÁgóBinn var ávallt misjafn fyrir menn,
og næsta lítill fyrir flesta, þegar fram í sótti, sökum dýrleikans,
sem var8 á öllum nau8synjavörum. Aptur á móti hafa menn
teki8 a8 leggja meiri stund á akuryrkju, kvikfjárrækt og verzlun,
og haft af því öllu vissari og jafnari ar8 en gulltökunni. í
11*