Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1923, Síða 74

74
í’orvaldur Thoroddsen
útlendu bækur og mörg handrit. Hann vildi gefa því
meira, öll brjefasöfn sín og fl., en hann gat ekki varið
það fyrir samvisku sinni, þá er til kom. Hann hafði gef-
ið Landsbókasafninu margar bækur. Sumarið 1912 hafði
hann áður en hann flutti frá Svanemosegaardsvegi, sent
því að gjöf nokkra kassa stóra fulla af bókum með eitt-
hvað um eða undir 800 bindum í. Hann fekk ekki einu
sinni að vita frá Landsbókasafninu, hvort bækur þessar
hefðu komið til skila, hvað þá nokkra þökk. 1919 kom
hann til Reykjavíkur, og þá var ekki búið að taka bæk-
urnar upp úr kössunum! í minningarriti Landsbókasafns-
ins, sem kom út 1920, segir á bls. 241 að f’orvaldur
Thoroddsen hafi 1912 gefið Landsbókasafninu 72 bindi.
Traust hans á safni þessu, sem hann hafði unnað frá
barnæsku, minkaði eigi lítið, þá er hann sá það sjálfur
1919. Porvaldi Thoroddsen þótti mjög sárt að sjá, hve
kæruleysið og trassaskapurinn er mikill í sumum greinum
á Islandi, og hve eyðileggjandi það er fyrir land og lýð.
Eftir það að Porvaldur Thoroddsen varð veikur,
gerði hann að eins þær breytingar eða viðbætur við arf-
leiðsluskrá sína, sem hann hafði fast ákveðið áður að
öllu leyti. Hann hafði enn í huga eina breytingu, sem
hann hafði nokkrum sinnum talað um, en af því að haun
hafði eigi ákveðið áður, hvernig öllu skyldi hagað, var
honum ráðið frá að gera hana; hann hefði gert svo fög-
ur ákvæði um eigur sínar. Á síðustu árum æfi sinnar
eignaðist hann mest. Með nokkru af því fje, ætlaði hann
að stofna sjóð íslenskutn vísindum eða bókmentum til
eflingar. Hann ætlaði að hann mundi geta gert Islandi
meira gagn með því, en að alt það, sem hann ljeti eftir
sig, færi á einn stað og undir eina stjórn. Honum sveið
stundum svo kæruleysið og skylduræktarleysið á Islandi.
Hantt var því að reyna að finna ráð gegn því. fað er
vonandi að sjóðum þeirra hjóna verði ávalt vel stjórnað,