Andvari - 01.01.1979, Blaðsíða 17
andvari
PÁLL ÍSÓLFSSON
15
orði um hann, að hann hefði reynzt sér ,,ekki aðeins bezti kennari, lieldur
eins og faðir og sálusorgari."
Karl Straube var um fertugt, þegar fundum þeirra Páls bar fyrst sam-
an. Hann hafði byrjað tónleikahald liðlega tvítugur og gat sér brátt frægð-
arorð sem frábær Bach-túlkandi og fyrir kynningu á orgelverkum Regers.
Hann hafði starfað í Leipzig frá 1902, er hann gerðist organleikari við
Tómasarkirkjuna. Frá 1903 var hann einnig stjórnandi Bachvereinkórs-
ins. Kennari við Tónlistarháskólann varð hann 1907 og prófessor ári síðar.
d il hans sóttu nemendur frá mörgum löndum, og komust færri að en
vildu. Þegar Páll Isólfsson bættist í nemendahópinn hjá Straube, mun
hann tæpast hafa haft þann undirbúning, sem Straube annars krafðist,
þegar nýir nemendur áttu í hlut. Páll gat þess til, að sjálfsögðu i gamni,
að hann hefði langað til að geta sagt: „Jafnvel Islendingur lærði hjá mér."
En það er fátt vitað um þennan mann, sern bendir til að hégómaskapur al
nokkru tagi hafi ráðið gerðum hans. Hitt er sennilegra, að hann hafi talið
sig finna í fari þessa unga íslendings einhverjar þær gáfur og hæfileika,
sem vert væri að hlúa að og leggja rækt við.
Hvernig sem þessu kann að vera farið, er það víst, að Straube lét sér
ákaflega annt um þennan nýja nemanda sinn. Það var ekki aðeins að hann
kenndi honum orgelleikinn frá fyrstu pedalæfinguin til flóknustu verka
Bachs, Regers og annarra stórmeistara, heldur fylgdist hann líka með
framförum Páls í öðrum greinum og hafði bréfasamband við Jón Pálsson,
til þess að láta hann vita hvernig náminu miðaði áfram. Utan námsefnis-
ins ræddi hann við Pál um margvíslegustu hluti, enda var hann ákaflega
fjölfróður og víðlesinn og átti afar mikið og gott bókasafn, sem Páll naut
góðs af. Hann vakti hjá nemanda sínum áhuga á bókmenntum, sögu og
heimspeki og leiðbeindi honum um lesefni i þessum greinum og öðrurn.
Páll sagði síðar á ævinni, að Karl Straube, Sigurður Nordal og Árni Kristj-
ánsson hefðu verið beztu ráðgjafar sínir um bókaval. Straube var aðsópsmikil
persóna og áhrifaríkur í viðkynningu, að sögn Páls. Kennari var hann frá-
bær, en gat verið strangur og átti til að taka óþyrmilegum tökum þá nem-
endur, sem honum þótti sýna af sér yfirlæti og hroka. En aldrei mun hafa
reynt á það í viðskiptum þeirra Páls.
Straube æfði árlega mcð Bachverein-kórnum Mattheusarpassíu og
kantötur Bachs, óratóríur Hándels og kórverk eftir Beethoven, Brahms °g
marga aðra meistara. Hann lét orgelnemendur sína syngja með kórnum, og
kynntust þeir þannig verkefnunum „innan frá“, ef svo má segja, en marg-