Andvari - 01.01.1979, Blaðsíða 19

andvaki
PÁLL ÍSÓLFSSON
orgel kirkjunnar og svo þurfti ég að leika meS Gewandhaushljómsveitinni
a sunnudögum, að ógleymdum guSsþjónustunum meS öllum sínum til-
brigSum. ÞaS má því fara nærri um, aS starfiS þroskaSi mig, veitti mér
kjark og öryggi. En ekki gat ég orSiS fastur organisti viS kirkjuna, því ég
var útlendingur."
HvaS sem um þetta kann aS vera, voru forráSamenn kirkjunnar ánægS-
ir meS starf Páls, og eru til bréf, sem sanna þaS. I tvö ár sat Páll ísólfsson
þarna á orgelbekk sjálfs Joh. Seb. Bachs, og má víst meS sanni segja, aS
hann hafi þar hlotiS hina æSstu vígslu til köllunar sinnar og ævistarfs. Álit
Earls Straube á þessum nemanda sínum kemur fram í vitnisburSi, sem hann
gaf Páli, þegar leiSir þeirra skildi aS sinni. Þar segir m. a.: „Hann hefur
meS einbeittum viljaþrótti, skyldurækni og samvizkusemi þroskaS meS sér
ovenjulega leiksnilli og stórbrotna túlkunargáfu. Orgelleikur hans ein-
kennist af glæsilegri tæknikunnáttu og hrífandi sköpunarmætti. Hann hef-
ur á valdi sínu allar tegundir orgeltónlistar og er jafnvígur á verk hinna
gömlu og sígildu meistara eins og á samtímatónlist. Allur leikur hans ber
þó vitni fyrst og fremst hugsandi tónlistarmanni, sem lætur sig þaS eitt
varSa aS skila frá sér listaverki svo fullkomnu aS formi og efni sem unnt
er; kunnátta, þekking og tilfinning þjóna þessu æSsta markmiSi hins túlk-
andi listamanns."
Páll Isólfsson mun hafa taliS Leipzig eins konar andlegan fæSingar-
staS sinn, og má þaS mjög til sanns vegar færa. Hann fór þsngaS ungur aS
árum og ómótaSur, dvaldist þar aS mestu í sjö ár undir handleiSslu hinna
agætustu kennara, sem eigi aSeins kenndu honum til hlítar þá sérgrein,
er hann hafSi valiS sér, heldur létu sér einnig annt um almennan þroska
hans og allan viSgang. Honum þótti því aS vonum vænt um borgina og
vitnar i því sambandi i Goethe: „Mein Leipzig lobe ich mir! Es ist ein
klein Paris und bildet seine Leute." Hann fylgdist meS örlögum borg-
arinnar og harmaSi þau. Hann var af tilviljun viSstaddur hátíSahöld
nazista þar 1937, og eftir styrjöldina kynntist hann hátíSahöldum kommún-
ista á sömu slóSum og þótti jafnlítiS til beggja koma. Hann tók sárt aS sjá
þá eySileggingu, sem síSari heimsstyrjöldin olli í borginni. Af fimm hús-
um, sem hann hafSi búiS í á námsárum sínum, stóS aSeins eitt uppi, þegar
hann kom þangaS eftir stríSiS. í Auerbachkjallaranum, þar sem áSur var
oft glatt á hjalla í vinahópi, var andrúmsloftiS breytt. En Tómasarkirkjan
stóS ósködduS, þótt allt í kring væri rústir einar, og andi hennar var sam-
ur og fyrr. Hún var honum alltaf helgur staSur.