Andvari - 01.01.1979, Síða 23
ANDVABI
PÁLL ÍSÓLFSSON
21
mannvinur, hafði alla tíð mikil áhrif á Pál, bæði list hans og lífsviðhorf.
Páll var manna fróðastur um ævi hans og störf og taldi sig „meðal nemenda
hans“.
Eftir dvölina í París hvarf Páll heim aftur til sörnu starfa og áður. En
á næsta ári, 1926, urðu þau tíðindi, að nýtt orgel kom í Fríkirkjuna í
Reykjavik, og var hann þá ráðinn organleikari þar. Launin voru ekki há,
en komu sér vel engu að síður, og mikilsvert var að fá til umráða orgel,
sem þá mun hafa verið hið bezta á landinu. Páll hélt marga tónleika í
Fríkirkjunni, og voru þeir vel sóttir eins og tónleikar Páls voru jafnan.
Hann átti einnig ágætt samstarf við prest Fríkirkjunnar, sem þá var séra
Arni Sigurðsson.
Alþingishátíðarárið 1930 urðu tímamót í íslenzku tónlistarlífi. Ákveð-
ið var með góðum fyrirvara að efna til þjóðhátíðar á Þingvöllum, og var í
mönnum mikill hugur að gera hana sem veglegasta. Efnt var til sam-
keppni um hátíðaljóð, og var Páll Isólfsson í þeirri nefnd, sem dæmdi
um ljóðin. Það voru þeir Davíð Stefánsson frá Fagraskógi og Einar Bene-
diktsson, sem verðlaunin hlutu, og var síðan efnt til samkeppni um tón-
verk við ljóð Davíðs. Þátttakendur í þeirri keppni urðu sjö talsins, en í
dómnefnd höfðu verið tilnefndir þeir Sigfús Einarsson, sem hafði verið
skipaður söngmálastjóri Alþingishátíðarinnar, Haraldur Sigurðsson píanó-
leikari í Kaupmannahöfn og danska tónskáldið Carl Nielsen. Niðurstaða
dómnefndar varð sú, að verk Páls ísólfssonar skyldi hljóta fyrstu verðlaun, en
önnur verðlaun hlaut verk Emils Thoroddsens. Fyrstu verðlaun voru 2500
krónur, en önnur verðlaun 1000 krónur. Ekki voru þær upphæðir hærri.
Ákveðið var, að Páll stjórnaði sjálfur flutningi kantötu sinnar, en ráð-
inn hafði verið austurrískur maður, dr. Franz Mixa, sem siðan starfaði hér
um árabil, til þess að undirbúa þetta verk og önnur undir hljómsveitar-
flutning og æfa hljómsveitina. í ljós kom, að efla þyrfti hljómsveitina með
aðfengnum liðsstyrk, og voru sjö menn fengnir að láni hjá Konunglegu
hljómsveitinni í Kaupmannahöfn í því skyni.
Alþingishátíðin fór fram með miklum glæsibrag og var ö'llum til sóma,
sem að henni stóðu. Hitt er þó enn rneira um vert í því sambandi, sem hér er
um að ræða, að með henni tók öll tónlistarstarfsemi í landinu slíkan fjör-
kipp, að slíks eru engin dæmi í annan tíma. Áhugamenn í hljómsveitinni
°g utan hennar stofnuðu Tónlistarskólann í Reykjavík, sem tók til starfa
þegar um haustið 1930. Páll ísólfsson var ráðinn skólastjóri og dr. Franz
Álixa kennari. Með stofnun skólans var stigið mikið heillaskref, og hefur