Andvari - 01.01.1979, Page 59
ANDVARl
JONAS GUÐLAUGSSON SKALD
57
um og fyrirætlunum. Hann ætlaði sér það ákveðið að verða mikið skáld. Þegar
honurn þótti það ganga of seint hér heima, hélt hann enn utan og fór nú til Noregs
og svo til Danmerkur til þess að gerast þar skáld á annarlega tungu. Fleiri fóru
héðan um þessar sömu mundir, og var þá misjafnlega fyrir þeim spáð og oft hnjóðað
í þá fyrir tiltækið. Þessir menn fóru tiltölulega hljóðalaust - það var Jónas Guð-
laugsson, sem helzt lét til sín heyra um ástæður og tilgang brottferðarinnar og var
ekki myrkur í máli:
Þið spyrjid, - og horfid mig hlæjandi á
Hvers vegna ég vindi upp trafid?
þad fáid þid kunningjar sídar ad sjá,
nú sigli ég beint út á hafid!
segir hann í einu kvæði frá þessum árurn og heldur áfram:
í fjöldans augum ég finn ekki náð,
eða frama á þeim breiða vegi,
en bak við hafið mín bíður láð
svo bjart eins og sól á degi.
Lát hina syngja sitt „kling“ og „klang“
og krjúpa’ undir lofi og gjöfum,
og æpa sitt guðsnáðar „dinglumdang“
yfir dáinna manna gröfum.
Svo upp með seglin! Ég óttast ei neitt,
það er ekkert sem för mína heftir.
En verði frá knerrinum kjölfar breitt,
þá komið þið hinir á eftir.
En bili minn þróttur og bregðist mín gnoð,
verði í bylgjunum landið grafið,
þá stýri ég beint og strengi á voð
og steypi mér syngjandi í hafið!
Þetta kvæði er gott sýnishorn af tóntegund Jónasar Guðlaugssonar frá þess-
um árum, þegar hann er að losna héðan frá íslandi og heldur burtu. Þessi tón-
tegund var að vissu leyti líka nokkuð sérkennileg fyrir Jónas Guðlaugsson gagn-
vart ýmsum jafnöldrum hans, eða þeim, sem voru á næstu grösum. Þeir ortu
eins og ungir menn gera oftast um það, hvað lífið sé erfitt og ástin sorgleg, eða
að dauðinn bíði á bak við þá.
Jónas Guðlaugsson átti að vísu nokkuð af þessari tóntegund, en losaði sig
fljótt við hana:
Eg hef sungið um sólleysis daga,
þegar sortanum fyrir brá,
en á bak við bólstrana svörtu
ég birtuna alltaf sá.