Andvari - 01.01.1979, Page 112

110
FINNBOGI GUÐMUNDSSON
ANDVAEI
er þreytt þrisvar. í fyrsta sinn hefur Hugi aðeins vinninginn, í annað sinn „var
langt kólfskot til Þjálfa“, og síðasta skiptið var Þjálfi ekki kominn á mitt skeið,
þegar Hugi var kominn til skeiðsenda.
Hið frumlegasta í sögunni er, að Þjálfi er látinn þreyta „rásina við þann, er
Hugi hét, þat var hugr minn, ok var Þjálfa eigi vænt at þreyta skjótfæri við
hann,“ eins og Útgarða-Loki kemst að orði, er hann lýsir fyrir Þór að skilnaði
þeim sjónhverfingum, er hann hafði gert honum.
I Morkinskinnu og Heimskringlu er sá munurinn, að þar þreytir maður
skeiðið við hest. Aðdragandi í Morkinskinnu er annar en í Heimskringlu, og
eins fylgist Sigurður konungur þar með veðmálinu frá upphafi og var við-
staddur kapphlaupið, en fréttir ekki af því eftir á, svo sem í Heimskringlu.
í Morkinskinnu vinnur Haraldur þegar í fyrstu lotu, en lætur tilleiðast að
renna öðru sinni, þegar hann finnur metnað konungssonar. Er það þá sem
Magnús brigzlar Haraldi um að hafa haldið í gagntakið, og bjuggust þeir því
til hins þriðja skeiðsins.
I Heimskringlu fylgir Haraldur jafnan bæginum (þ. e. bógi hestsins) á
fyrsta skeiðinu, og gefur Magnús þá í skyn, að hann hafi haldið í gagntakið og
hesturinn þannig dregið hann. I annarri lotu brigzlar hann honum um að hafa
tekið of snemma til (þ. e. þjófstartað, eins og það heitir nú á vondu máli íþrótta-
manna), og reyna þeir því með sér enn einu sinni. I báðum frásögnunum brá
Magnús í þetta skipti fyrr við, en þegar á skeiðsenda kemur, var Haraldur svo
langt á undan, að hann lagðist niður og spratt svo upp og heilsaði frænda sínum,
er liann kom. Sú mynd er vissulega skemmtilegur endir á þessari sérstæðu
sögu.
Allir, sem lesa Egils sögu, finna fljótt, að hötundur hennar kann vel að gera
að gamni sínu, en þeir átta sig ekki á því fyrr en eftir margan lestur, hve fjölþætt
gaman hans er og sumir drættir þess fínir.
Egils saga er smíðuð úr ýmsum efnivið, og er þar áþreifanlegastur kveðskap-
ur aðalsöguhetjunnar. Hefur höfundur greinilega oftsinnis sótt gaman í hann,
og liggur því beinast við að rekja þann þátt fyrst að nokkru, en benda síðan á
hliðstæður, eftir því sem efni standa til.
Flestir hallast nú að því, að Egill Skalla-Grímsson hafi síðar á ævi ort
vísur þær, sem honum eru eignaðar þrevetrum í 31. kapítula sögunnar: Kom-
inn emk enn til arna - og - Síþögla gaf söglum. Vísur þessar sverja sig í ætt
við annan kveðskap Egils, eiga samleið með erindi sem 50. v. sögunnar: Börðumk
einn við átta þar sem skáldið rifjar upp löngu liðinn atburð og ýkir þá
allfrækilega.
Ég birti nú umræddan kafla 31. kapítula, en ræði síðan einstök atriði.
Þat vár fór Yngvarr til Borgar, ok var þat at orendum, at hann bauð Skalla-
Grími til boðs út þangat til sín ok nefndi til þeirar ferðar Beru dóttur sína ok Þórólf
son hennar ok þá menn aðra, er þau Skalla-Grímr vildu, at færi. Skalla-Grímr