Andvari - 01.01.1979, Síða 114

112
FINNBOGI GUÐMUNDSSON
ANDVAKl
brimrótar gagra, þ. e. þrjá kúfunga. En nreð því að nefna þá gagra (hunda),
kenna iþá við brimrót, sem bvort tveggja minnir á hávaða, og kalla þá sv'O loks
síþögla, herðir Egill enn á því, bve orðbvatur bann var í bernsku, segir í rauninni,
að ihann liafi sjálfur verið sígjammandi.
Egluhöfundur leikur, sem vænta má, ekki eftir þetta gaman Egils, en gerir
sér þeim mun rneiri mat úr þeim orðum hans í fyrri vísunni, að Yngvar muni
eigi finna þrevetran óðar smið betra sér. Egill er í sögunni ekki einungis örðinn
talandi skáld þrevetur, heldur jafnframt svo mikill drykkjumaður, að faðir bans
treystist ekki til að bafa hann með sér á mannamót. En Egill tekur þá til sinna
ráða, fer engu að síður til veizlunnar og gerist þar brátt brókur alls fagnaðar.
Elér er um svipaðar ýkjur að ræða og í frásögn Snorra-Eddu af Magna, syni
Þórs og Járnsöxu, er kom föður sínum þrínættur til hjálpar á Grjóttúnagörð-
um og kastaði fæti Elrungnis af Þór, og höfðu allir æsir orðið frá að hverfa.
En Magna varð að orði, er bann hafði drýgt þessa dáð: „Sé þar ljótan harm,
faðir, er ek kom svá síð. Ek liygg, at jötun þenna myndak bafa lostit í hel með
hnefa mínum, ef ek befða lundit hann.“
Augljóst samband virðist vera milli þessara tveggja frásagna, munurinn
belzt sá, að í Eddu er gengið enn lengra í ýkjunum, þar sem Magni er aðeins
þrínættur og er svo látinn barma það, hve seint bann kemur föður sínum
til bjargar.
Þótt gamansemi Yngvars leyni sér ekki, þegarhann spyr Egil, bví hann hafi
kcmið svo síð, nýtur þetta atriði sín rniklu miður í Eglu en Eddu.
Vér skulum atbuga annað dæmi um stórfelldar ýkjur Egluböfundar, frásögn
30. kapítula af járnsmíði Skalla-Gríms:
Skalla-Grímr var járnsmiðr mikill ok hafði rauðablástr mikinn á vetrinn. Hann
lét gera smiðju með sjónum mjök langt út frá Borg, þar sem heitir Raufarnes.
Þótti honum skógar þar fjarlægir. En er hann fekk þar engan stein þann, er svá
væri harðr eða sléttr, at honurn þætti gott at lýja járn við, - því at þar er ekki
malargrjót; eru þar smáir sandar allt með sæ, - var þat eitt kveld, þá er aðrir
nrenn fóru at sofa, at Skalla-Grímr gekk til sjóvar ok hratt fram skipi áttæru,
er hann átti, ok reri út til Miðfjarðareyja, lét þá hlaupa niðr stjóra fyrir stafn á
skipinu. Síðan steig hann fyrir borð ok kafaði ok hafði upp með sér stein ok
færði upp í skipit. Síðan fór hann sjálfr upp í skipit ok reri til lands ok bar stein-
inn til smiðju sinnar ok lagði niðr fyrir smiðjudurum ok lúði þar síðan járn við.
Liggr sá steinn þar enn ok mikit sindr hjá, ok sér þat á steininum, at hann er
barðr ofan ok þat er brimsorfit grjót ok ekki því grjóti glíkt öðru, er þar er, ok
munu nú ekki meira hefja fjórir menn.
Skalla-Grími dugir, sjáum vér, ekki minna en áttært skip, og lýsingin á
því, er bann kafaði eftir bjarginu og færði það upp í skipið, minnir einna
helzt á hinar frægu Munchbausensögur. I lokin bregður höfundur á þann
ævaforna hátt að lofa fvrri tíðar menn á kostnað samtímamanna.