Andvari - 01.01.1924, Qupperneq 115
Andvari
Þrætan um Grænland
109
hæðin yfir sjávarmál, sem veldur snjóa og ísalögum — og segir
meðal annars um ágæti, fegurð og frjósemd íslandanna, þar sem
hann einnig vitnar í Peary: „Hann hjelt norður, og árstíminn var
sumar. Hann fór til þeirra stöðva, sem almennt eru taldar hinar
köldustu og ísríkustu, og hann ferðaðist í fyrstu yfir íslagt land.
En loks kom hann þangað, sem snjór og ís endaði, og sá fyrir
framan sig miklar breiður af engjum og hæðum, grænum af grasi
og gullnum af blómum, með býflugum, fiðrildum, fuglum og hjörð-
um dýra, sem stóðu á beit. Peary stóð þarna á norðvesturströnd
nyrðsta lands á jörðinni — en það var snjólaust að sumrinu, af
því að það var láglent". Sami höf. segir enn fremur, „að hann
hyggi, að snjóalög í Virginiu og skotsku hálöndunum sje mörgum
sinnum meiri en á norðurodda Grænlands, eða á hinum norðlægu
eyjum, sem hann uppgötvaði í landaleit sinni 1913 18“.
Bls. 101.
]eg var vel kunnugur dr. Egan, sendiherra Fylkjanna í Höfn,
sem ioks fjeltk því til leiðar komiö, að Danmörk seldi Vestureyjar.
Meginástæðan til þess, að Danir Ijetu þá undan, mun hafa verið sú,
að bent var til Monroekenningarinnar um þá erfiðleika, sem stafað
gætu af því fyrir Bandaríkin, ef eyjarnar yrðu seldar öðrum ríkj-
um eða jafnvel teknar með ófriði, þannig að þær gætu án brots á
alþjóðalögum orðið vígstöðvar erlendra flota. Einnig var víst óspart
vísað til Grænlands um leið og meðferðarinnar á því, til að ýta
undir Dani um vinsamlega sölu, og frá þeim umleitunum til samn-
inga mun stafa krafa Dana um viðurkenning á rjetti þeirra til Græn-
lands, sem gjörð var þegar salan fór fram. En við þetta tækifæri
er fyrst til komin sú hugmynd Danastjórnar að láta konung „nema“
sjer landið. Það mun hafa verið látið heita svo sem loforð Fylkj-
anna þyrfti að eins að snerta landsvæði Pearys. En í raun og veru
vöknuðu Danir þá til alvarlegrar íhugunar um drottnun sína yfir-
leitt á Grænlandi, gagnvart öllum öðrum þjóðum. Otti þeirra sjest
á því, að Norðmönnum var ekki tilkynnt á sama hátt sem öðrum
um „heimssamþykkið" á aðgerðunum 1921.