Andvari - 01.01.1882, Blaðsíða 13
þangbremislu.
9
við þangbrennslu, að fyrst er þangið breitt ti! þerris upp
frá flæðarmáli, og síðan, er það er vel þurrt orðið, er
það brennt í gryfjum, eða í stórum ofnum, sem blaðnir
eru úr grjóti; börn og kvennfólk gæta eldsins, en karlar
skara í ofninum með iöngum járnskörum, þar til allt er
bráðið.
Á þessari aðferð eru ýmsir gallar. Sá fyrst, að með
þessum hætti liggur þangið flatt fyrir hverri skúr, sem
úr loptinu kemur, en vestan á Frakklandi er mjög rign-
ingasamt, fyrir opnu hafi. En rigningarvatn spillir
þauginu meir en sjór; það þvær úr því joðsöltin. Sumir
fullyrða jafnvel að á þann hátt rýrni joðið í þanginu
um 9/io, svo askan verður þá hreint ónýt eða því nær.
Nú hittist þar að auki svo á, að mest rekur í vestanátt,
en sú átt er einmitt rigningaátt þar, og þannig koma
venjulega 2 — 3 rigningardagar þegar mikið hefir rekið
af þangi. í annan stað gufar meir en helmingur af
joðinu burt við hitann þegar brennt er, og þar að auki
nokkuð at kalísöltunum, sem annars fást úr þanginu
jafnframt joðinu og töluvert munar um til að endurgjalda
kostnaðinn. Ennfremur veldur hitinu því, að kolefnið í
þanginu samlagast súrefninu í brennisteinssúru söltunum,
sem í þanginu eru, og þess vegna þarf síðar meira af
brennisteinssýru en ella, til þess að uá úr því joðinu;
þetta eykur kostnaðinn. Sandur og smámöl vill slæðast
með þanginu, nema vandlega sje við því sjeð. En það
er skaðræði, því að bæði þyngir saudurinn öskuna, og er
þó hitt verra, að kísilsýran í sandinum og mölinni spillir
joðinu: losar um það við hitann svo að það gufar burt.
Efnafræðingar þeir, sem fást við þangbrennslu, kvarta
mjög yfir, hversu óvandvirkir merin sjeu í þessu efni;
Erakkar fyllyrða jafnvel að framt að Vb af þangösku
þeirri, er þar gengur kaupum og sölum, sje sandur, sem
blaudað sje saman við öskuna af ásettu ráði til að þyngja
öana á metunum — askan er þar seld eptir vigt —