Andvari - 01.01.1882, Síða 25
og Jjósið.
21
meira á sólunni en á jörðunni. Ef steinn eða annar
hlutur dettur eða er kastað frá háum stað, eykst hraði
hans meir og meir eptir því sem hann fer lengra og
höggið, sem hann gerir, er hann kemur niður, er komið
undir byrjunarhraðanum og hve langt hann hefir fallið.
Fallhraðinn við yfirborð jarðarinnar er I6V2 fet á fyrstu
sekúndunni; á sólunni mundi hlutur, sem dettur á sama
tíma fara 28 sinnum lengri leið eða 462 fet. Ef nú
einhver vor væri í sólunni í sama ástandi og vér erum
nú og þar væri líkt háttað og á jörðunni, þá væru þar
ýmsir örðugleikar við að stríða. Setjum svo að vér
ætluðum að ganga að heyvinnu, þá gengi hún víst
skrykkjótt. Hrífuskapt vegur þar helmingi meira en
jafnstór járnkarl; það þyrfti að gjöra mannsöfnuð
að því að láta upp heybagga; en þar hefði nú reyndar
hver okkar nóg að gjöra með að bera sjálfan sig og
rísa undir sínum eigin þunga, ef hann hefSi sörnu
krapta og menn almennt hafa hér á jörðu, því meðal-
maður mundi vega yfir 50 vættir; enginn gæti staðið
uppréttur undir slíkum þunga, en yrði að liggja upp í
lopt, því ef hann lægi á grúfu, mundi hann kafna.
Sé nú aðdráttarafl sólarinnar svo geysimikið, hvernig
stendur þá á því, að jörðin eigi dregst alveg inn að
sólunni? fað kemur af því, að auk aðdráttaraflsins er
annað afl, sem verkar, nefnilega miðfiótta-afiið. Sé
steinn bundinn í band og honum síðan sveiflað í hring,
þá eru þar hin sömu öfi, aðdráttaraflið eða festa sú,
sem verður af því að haldið er í enda bandsins, og
mibliótta-aflið, sem reynir að toga steininn burt; annað
aflið vill þá draga steininn eptir beinni línu að mið-
punkti, en hitt kastar honum burt eptir annari beinni
hnu, en af því kraptarnir eru báðir jafnir og síverkandi,
verður hringferðin meðalvegur lireyfinganna og eins er
um ferð jarðarinnar kring um sólina. Eptir miðflótta-
aflinu reynir jörðin að þjóta beint út í geimiun, en af