Andvari - 01.01.1882, Page 67

jarðskjálfta.
63
Reyki í Ölvesi, en korn svo fram aptur fyrir ofan túnið.
J>essu líkt hefir opt orðið við jarðskjálfta á íslandi, sem
síðar mun getið. Stundum breytist og hiti hveranna
við landskjálfta, hverar verða að laugum og laugar að
hverum. Á eynni Ischia við Ítalíu urðu jarðskjálftar
2. febrúar 1828 og urðu þá laugar hjá Rita á eyunni
töluvert heitari en áður.
Fjöllin vorða opt fyrir miklum ágangi af land-
skjálftum, stórar skriður falla niður eptir hlíðunum hver
á eptir aðra og eyða byggð og graslendi fyrir neðan. í
júni 1698 hrundi fjallið Carguairazo nálægt Quito í
Suðurameríku á einni nóttu við jarðskjálfta; fram úr
glufum á fjallinu ultu stórar leir- og aurmóður og
huldu allt landið í kring; í þessari leðju var ógrynni af
dauðum fiskum og þóttu þetta mikil uudur sem von
var. Að öllum líkindum liafa í fjallinu verið stórir
hellar og holur neðan jarðar og vötn í með fiskum og
hafa þau opnast við jarðskjálftann. J>essi sama fiski-
tegund er mjög algeng í hellavötnum þar íkring, svo
það er mjög líklegt að svo hafi verið. Árið 1759 voru
iðugir jarðskjálftar í Mexico í 90 daga; þeir voru fyrir-
boði mikilla tíðinda sem síðan urðu, þvi 29. september
um nóttina kom upp eldfjall á sléttri grund hjá litlum
bóndabæ; það heitir nú Jorullo. Eptir nokkra daga var
fjall þetta orðið 1600 feta hátt yíir sléttuna. Monte
Nuovo á Ítalíu myndaðist á líkan hátt áiið 1538. Á
undan voru í Puzzuoli miklir jarðskjálftar og 27. og
28. september urðu þeir svo ógurlegir að 20 stórir
kippir komu á 24 klukkustuudum. Um nóttina 29.
september 2 stundum eptir sólarlag kom rifa í jörðiua
við þorpið Tripargola; úr glufunni köstuðust steinar og
vikur og fjallið myndaðist á einum degi og einui nóttu.
Öskufallið var ógurlegt, bærinn Puzzuoli eyddist aö
mestu, hafið drógst við jarðskjálftaua 600 fet frá landi
og ströndin hófst töluvert.