Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1889, Side 40

40
gera svo grunnmynd af honum á brjef, eða með krít á
borð. Á þenna hátt má færa sig út yfir stærra svæði
Bezt er að láta barnið mæla sjálft meðfram; börnum
þykir vænt um að hafa eittlivað fyrir stafni, og þegar
þau taka sjálf þátt í þessum störfum, þá vekur það hjá
þeim lönguu til þekldngar og áliuga á að taka eptir.
jþannig má líka gefa hugmynd um hæðir. Einfaldast
er að taka eitt fet, miða svo við það, vita hve nem-
andinn er mörg íet, og hve mörgum sinnum dyrnar eru
hærri, og svo hve mörgum sinnum húsið er hærra en
dyrnar. I kringum bæinn má sýna hið vanalega Iands-
lag, mýri, heiði, velli, lautir, holt, hálsa og fjöll, það er
hægt að sýna, hvernig lækir renna eptir því sem landi
hallar, og hvernig þeir safnast í tjarnir, þegar þeir geta
ekki fengið framrás. Smátt og smátt geta börn skilið
í, hvað orðið landslag þýðir og hve ýmislegt það getur
verið, þau geta líka gert grein fyrir ýinsum sambönd-
um landslagsins, eins og hvers vegna fossar eru í lækn-
um í hlíðinni, en liann er iygn og sljettur á undirlend-
inu, hvers vegna grasið er öðruvísi á túninu en úti á
heiði, hvers vegna snjóinn leysir fyrri úr túninu, en úr
fjallinu. Ef fræðendur og foreldrar barnanna gerðu al-
mennt hið mikla góðverk, að vekja eptirtekt barnanna
á þeim hlutum og náttúruviðburðum, sem daglega bera
fyrir auga og koma fyrir daglega, þá gerðu þeir hið
mesta góðverk; þá legðu þeir hollan og s'terkan grund-
völl undir landafræðisnámið og yfir höfuð alla fræðslu.
Mjög mikið af góðri undirbúningsfræðslu er hægt
að veita með því, að nota hvert tækifæri, sem býðst.
J>að er gott að láta sem maður segi einmitt frá af hend-
ingu, en forðast í fyrstunni allt lexíu val. |>egar ljett-
ar spurningar eru lagðar fyrir börn um þá hluti, sem
þau þekkja, og þá leitað eptir öllu, sem barnið veit, þá
vekja þessar spurningar forvitni og eptirtekt hjá því.