Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1955, Side 119
almanak ólafs s. thorgeirssonar
101
Að honum látnum, annaðist Grím-
ur Eyford ritstjórnina næstu tvö
en minningargrein um hann,
eftir þann, er þetta ritar, er prentuð
í Almanakinu 1940.
Með árinu 1941 tók Richard Beck
við ritstjórn Almanaksins og hafði
hana með höndum þar til ritið hætti
að koma út. Skal það jafnframt tekið
fram, að þeir Thorgeirsson-bræður
®áu alltaf um tímatalið, og höfðu
þess vegna allan veg og vanda af
Peim grundvallarþætti ritsins.
Eins og þegar er gefið í skyn, var
Almanakinu frá byrjun það hlut-
Vefk ætlað að vera, auk annars les-
„Safn til Landnámssögu Is-
ondinga í Vesturheimi“, eins og
fkilgreint er a titilblaði þess. Og
vað, gem annars má um innihald
Þess og efnismeðferð segja, þá verð-
Ur eigi annað með sanni sagt, þegar
fennt sjónum yfir 60 ára feril
j Ss’ en að það hafi að mjög miklu
eyti náð hinum upphaflega megin-
1 «fngi sínum, því að skráðir eru á
^Pjöldum þess landnámsþættir alls
a°rrf |sienzkra byggða vestan hafs,
otöldum öðrum sögulegum og
^annfræðiiegum fróðleik, sem það
® lr flutt. Kveður þar þó vitanlega
að sjálfum landnámsþáttunum,
bæ ^ 6rU ^eir> ailtl binna dóm-
j rustu manna beggja megin hafs-
sö ' taMir emetanleg heimild um
fslendinga í Vesturheimi.
jari, ey einnig sérstaklega vegna
hef’ Uainsþaitanna, að Almanakið
Páirf r0ti® beiðursheitið „Land-
söeut Vestur'ísiendinga“. Hið mikla
ins keimildargildi Almanaks-
því Tsir ser þó eftirminnilegast í
hin’. Ve °ft er til þess vitnað í
1 niiklu Sögu íslendinga í
Vesiurheimi eftir þá Þorstein Þ.
Þorsteinsson skáld og dr. Tryggva J.
Oleson prófessor, og í öðrum ritum,
á íslenzku og ensku, um landnám
Islendinga, félagslíf þeirra og menn-
ingu vestan hafsins.
En Almanakið á varanlegt sögu-
legt gildi sitt og vinsældir eigi að-
eins að þakka útgefendum og rit-
stjórum sínum, heldur jafnframt
hinum mörgu körlum og konum, í
hópi menntamanna og alþýðustétt
beggja megin hafsins, sem látið hafa
því í té landnámsþætti og annað les-
mál. Hvað efni Almanaksins snertir,
er hlutur vestur-íslenzkra fróðleiks-
manna í hinum ýmsu byggðalögum
sér í lagi mikill og merkilegur, því
að án aðstoðar þeirra, hefði sú saga
aldrei verið skráð, að minnsta kosti
ekki í þeirri mynd, sem hún geym-
ist í framsögu þeirra sögumanna, er
löngum höfðu sjálfir þá sögu, er þeir
færðu í letur.
Þó að verðugt væri, verður þeirra
eigi frekar getið hér, né heldur
hinna mörgu ágætu manna, fræði-
manna, rithöfunda og skálda, austan
hafs og vestan, sem látið hafa sér
sæma að fara miklum viðurkenn-
ingarorðum um Almanakið fyrr og
síðar. Hitt getur greinarhöfundur
fullyrt með þakklátum huga, að þau
góðyrði hafa verið útgefendum og
öðrum hlutaðeigendum byr í segl í
þeirri fræði- og menningarviðleitni,
sem þeir hafa leitast við að inna af
hendi með útgáfu Almanaksins.
Góðhugur velunnara þess og upp-
örvunarorð hafa ekki sízt verið
þakklátlega þegin á síðari árum,
þegar róðurinn varð af mörgum
ástæðum þyngri um útgáfu ritsins.