Hugur - 01.06.2010, Side 28
2Ó
Róbert Jack rœðir við Hrein Pálsson og Brynhildi Sigurðardóttur
Hreinn: En samt, ef hann hefði fengið hóp af einhverjum grunnskólakrökkum
sem hefðu ekki haft þessa þjálfun þá leyfi ég mér að efast um að þau hefðu getað
skipst á skoðunum. Það sem þarna átti sér þó stað var að þau skiptust á skoðunum
eða settu fram skoðanir með skipulögðum hætti. Eftir að þau hafa fengið grunn-
þjálfunina, þá geta þau gert það. En hóaðu í einhverja dæmigerða 12,13,14 ára
krakka og segðu þeim að setjast niður og ræða eitthvað og skiptast á skoðunum.
Brynhildur: Það að gagnrýna svona ráðstefnusýnishorn finnst mér varhugavert, af
því að ég hef ekki enn séð það heppnast mjög vel. Ég væri bara sammála honum
í gagnrýninni á þessa tilteknu samræðuhópa eða tilfelli, og ég var viðstödd báðar
ráðstefnur. Oscar er þarna að gagnrýna slæma útgáfu af samræðu og óþroskaða,
þar sem kennarinn á að vera að stýra en gerir það ekki.
Róbert: Svo segir Oscar líka að kennsluleiðbeiningarnar séu óþarfar fýrir þá sem
kunna að tala heimspekilega. Og þeir sem ekki kunni þetta læri það ekki af svona
leiðbeiningum, þeir bara klóri sér í hausnum yfir þessu.
Hreinn: Það er mikið til í þessu. Mörgum sem sjá þessar umfangsmiklu leiðbein-
ingar frá Lipman og félögum blöskrar og halda að þetta sé allt saman fyrirfram
skilgreint og fyrirfram ákveðið. En ég h't svo á að samningin á þessum leiðbein-
ingum séu viðbrögð Lipmans við því að hefðina skortir í kennaramenntun á allri
heimspeki. Þetta er hans leið til að koma heimspekinni á framfæri við kennarana
sem ekki hafa þennan bakgrunn í heimspeki.Tekið er fram að það eru x-margar
hugmyndir leiðandi í hverjum texta, en það er ekkert víst að þær komi allar upp
hjá þér þegar þú fjallar um þetta. Svo eru verkefni með spurningum, en það er
ástæðulaust fyrir þig að klára verkefnið, þú notar kannski eina, tvær eða þrjár
spurningar og sérð hvert samræðan leiðir þig. Þannig að þetta er miklu meira til
stuðnings en til að byggja á. Mér fannst alltaf gott að byrja á því að blaða í þessu
og vera með það á tæru hvað var í kaflanum eins og sett var þarna fram. I hverjum
einasta tíma nánast komu upp einhverjar pælingar sem tengdust engu af þessu
sem var í leiðbeiningunum og vonandi verður það þannig áfram.
Brynhildur: Ég er ekki sammála því að leiðbeiningarnar séu algerlega tilgangs-
lausar. Sjálf hef ég ekki verið dugleg að nota þessa þykku stóru leiðbeiningapakka
Lipmans, en maður á heldur ekkert að gera það. Maður notar brot úr þeim. Ef
maður er að kenna í samræðu þarf maður að vera tilbúinn í verkefnið eins og öll
önnur verkefni og það að vera tilbúinn í samræðu er að vera tilbúinn að grípa
hugmyndir, hafa einhverja sýn á hvað gæti komið upp. Það er það sem þessar
leiðbeiningar hjálpa manni með. Ég er ekki að segja að maður eigi að sitja með
700 blaðsíður á hnjánum og hrópa: „Bíðiði á meðan ég fletti þessu upp í efnisyfir-
litinu.“ Þetta virkar ekki þannig.
Hreinn: Það myndi ganga þvert gegn kennslufræðinni á bak við þetta. Maður á
ekki að nota verkefni úr þessu nema það tengist því sem nemendur vilja tala um.
Brynhildur: En tökum dæmi af kennara sem vill tileinka sér aðferðina, vill komast
inn í heim heimspekilegrar samræðu, en hefúr ekki stundað heimspekinám. Fyrir