Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1973, Side 80

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1973, Side 80
Tímarit Máls og menningar Gyðingar fyrir trú sína, en ekki þjóðernislegan uppruna. Sá sem ferðazt hefur um ísrael í dag, sér þar hinar ólíkustu manngerðir: indverska Gyð- inga, arahíska Gyðinga frá Jemen, dökkeygða og dökkliærða Gyðinga frá blökkumannahverfum New York-borgar, rauðhærða og bláeygða Gyðinga frá Vín eða Þýzkalandi, og svona mætti lengi telja. Gyðingdómurinn var um margar aldir álirifaríkt og voldugt afl í heimi trúarbragðanna - og er raunar enn í dag - og ávann fjölda trúskiptinga, þótt hann hafi nú löngu látið dótturtrúarbrögðum sínum, Kristindómi og Islam, það eftir að starfa að trúboði. Eitt frægasta dæmi um sigra Gyðingdómsins á trúboðsakrinum er það, að Kazarar, tyrknesk-mongólsk þjóð, tók Gyðingatrú á miðri 8. öld. Konungur þeirra, Búlan, ásamt furstum sínum og undirsátum gerðist á þeirri stundu Gyðingur sem hann lét umskerast og gekk lögmáli Gyðingdómsins - tórunni - á vald. Kazarar héldu trú sinni um margar aldir, en hverfa síðan af sjónarsviðinu í innrásum Tatara á landsvæði þeirra við Volgu á 13. öld. - Þetta er aðeins eitt sögufrægt dæmi mn það, hvernig hægt er að verða Gyðingur án allra tengsla í blóði eða menningarerfðum. Það fór heldur ekki hjá því, að Gyðingar blönduðust þeim þjóðum, sem þeir dvöldust með öldum saman, einkum á þeim tímum er friður ríkti og umburðarlyndi og sönn mennska einkenndi samskipti fólks. Prófessor Com- as, sem fyrr var nefndur, hefur bent á það, að af hverjum 100 hjónaböndum Gyðinga í Þýzkalandi á árunum 1921-1925, voru 58, þar sem bæði hjónin voru Gyðingar, og 42, þar sem annað hjóna var Gyðingur en hitt ekki. Þannig voru árið 1926 hrein gyðingahjónabönd í Berlín 861, en blönduð hjónabönd 554. „Þessar tölur tala sínu máli,“ segir prófessor Comas, „eink- um þegar það er haft í huga, að mikill hluti þessara „hreinræktuðu“ Gyð- inga voru Gyðingar af trúarlegum ástæðiun en ekki fyrir erfðir, né höfðu þeir neitt sérlegt „semitiskt“ yfirbragð.“ Enn fremur má benda á það, að 49% pólskra Gyðinga eru ljóshærðir en 51% dökkliærðir, 32% þýzkra Gyð- inga eru ljóshærðir, og 30% af Vínargyðingum eru bláeygðir. - Allt ætti þetta að sýna fram á, að Gyðingar eru alls enginn kynþáttur og ekki heldur þjóð í venjulegum skilningi þess orðs. Sérstaklega er það einkennandi fyrir rússneska og þýzka Gyðinga, að hjá þeim finnast engin semitisk séreinkenni. I hinu mikla uppsláttarriti um Gyðingdóminn og Gyðinga: The Standard Jewish Encyclopedia, útgefnu í London 1966, er orðið Gyðingur skýrt á þá lund, að það sé sá er aðhyllist Gyðingatrú. Ekki fullnægði slík skýr- greining þeim Gyðingi sem frægastur hefur orðið síðan Maimonides leið, Albert Einstein. Hann skrifar í grein um þetta efni árið 1938: „Hvað er 70
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.