Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1992, Blaðsíða 198

Þórir Kr. Þórðarson
Tillich segir að sú þverstæða sem fólgin er í öllum mannlegum sam-
skiptum og sömuleiðis sú þversögn sem fólgin er í hverri bæn (þar sem
„einhver“ er ávarpaður sem er ekki bara ,,einhver“) leysist aðeins í „God
above God.“
Bókinni lýkur hann á þessum minnisverðu orðum:
„The courage to be is rooted in the God who appears when God has
disappeared in the anxiety ofdoubt.“
Og það er fyrir mér ekki hinn fjarlægi Guð, sem er „above God“
heldur sá Guð sem er oss nær í lífi Jesú Krists.
Séra Jón Steingrímsson
Brynleifur Steingrímsson læknir á Selfossi minnti mig á það í gær
(26.2.90) að hjá Jóni Steingrímssyni kemur fram sú guðsmynd að Guð sé
sífellt að tortíma til þess að refsa og noti til þess daglega viðburði. í
sjálfsævisögu séra Jóns Steingrímssonar og í gögnum sem varðveist hafa
frá honum um sögu eldvirkni og jarðfræðingar hafa svo miklar mætur á
kemur skýrt fram að hann taldi Skaftáreldana vera (a) orsakaða af Guði
og (b) refsidóm fyrir syndir safnaðarins. Þar kemur fram að hann álítur
Guð vera í senn náðarríkan og um leið vera aflið sem ræður eldgosunum
og lætur eyðinguna streyma yfir í ákveðnum tilgangi, til þess að refsa
lýðnum og leiða hann á réttan veg.
Séra Hallgrímur Pétursson x
Silja Aðalsteinsdóttir bókmenntafræðingur bendir mér á að Sigurður
Nordal hefur gert því skóna í bók sinni um Hallgrím Pétursson og
Passíusálmana að skáldið hafi átt í baráttu við sjálft sig eða glímt við Guð
um það hvor væri réttari, guðsmyndin þar sem Guð er uppteiknaður sem
hinn harði tyftari eða hin þar sem hann er hinn ljúfi lausnari. Ekki er það
víst að skáldið hafi átt erfitt með að láta þessar tvær myndir standa hlið
við hlið. Þannig er málið jú fram sett í Biblíunni. Fremur er líklegt að
Sigurður hafi þama verið að berjast við sínar eigin efasemdir og arf frá
Brandesarskeiðinu í ævi sinni.
Biblíukrítík: Sögurýni: Historisch-kritisch túlkun og útlegging
Ég er ákaflega þakklátur sögurýninni. Hún leysir mig undan áþján hins
sögulega skilyrta texta sem bundinn er við liðin skeið menningarinnar.
Hún gefur mér Orðið sem hið lifandi tal Guðs til okkar.
Samkvæmt heimildarýninni (biblíukrítíkinni) em 15. kafli 1. Samúels-
bókar mnninn frá spámannahópum sem hliðhollir vom Davíð og vildu
því gera sem minnst úr Sál. Þessir atburðir hafa aldrei gerst í þeirri mynd
sem þeim er lýst, heldur er hér um að ræða hefðarmyndun sem á rætur
sínar í tiltekinni kenningu spámannahóps um konungdæmi Davíðs og
hvemig það bar að. En þessi kafli er okkur dýrmæt heimild um guðfræði
þessa spámannahóps, hver sem hann kann að hafa verið. Guð og faðir
Drottins vors Jesú Krists er ekki bundinn herem-lögum og annarri
196