Jón á Bægisá - 01.12.2010, Síða 45
William Blake ogþýSingin á Söngvum sakleysisins og Ljóðum lífsreynslimnar
Blake er þekktastur fyrir Söngva sakleysisins, 19 ljóð á 26 prentuðum
og myndskreyttum plötum sem hann lauk við árið 1789. Það er upphafsár
frönsku byltingarinnar og má segja að ljóðin einkennist af bjartsýni og eins
konar himneskri sýn um hinn fullkomna heim.
Síðan skrifar Blalce The Book ofThel (1789) og The Marriage ofHeaven
and Hell (1790?).1 Síðan koma spádómarnir America: A prophecy (1793) og
Enrope: A prophecy (1794). Árið 1793 skrifaði Blake einnig Ljóð lífsreynsl-
unnar og tengdi þau við Söngva sakleysisins til að sýna mismunandi ástand
mannssálarinnar. Á meðan börnin í Söngvum sakleysisins njóta verndar eru
í Ljóðum lífsreynslunnar óverndaðar sálir manna sem upplifa örvæntingu
og neyð. E.t.v. var William Blake að lýsa vonbrigðum sínum með afleið-
ingar frönsku byltingarinnar í Ljóðum lífsreynslunnar en þá hafði byltingin
breyst í ógnarstjórn og ofbeldi undir stjórn Jakobína.
Meðal merkustu verka Blakes eru spádómar hans Vala or The Four
Zoas, Milton og að lokum Jerusalem: The Emanation ofthe Giant Albion.
Þessi stórvirki eru flókin að byggingu og gerð og bera heimspeki Blakes
glöggt vitni.
Blake var alla tíð giftur Catherine Boucher og var samlíf þeirra hjóna
hamingjusamt að því er best er vitað.2 William Blake lést þann 12. ágúst
1827 og fékk hefðbundna útför en var jarðaður í kirkjugarði þeirra sem
voru andófsmenn í trúarlegum efnum. Segja má að verk Blakes hafi ekki
verið uppgötvuð fyrr en eftir dauða hans og var hann fyrst viðurkenndur
sem stórbrotið enskt ljóðskáld eftir 1863.
Rómantíska stefnan3
William Blake er stundum talinn til fyrstu rómantísku skálda Englands
ásamt Akenside, Thomson, Collins, Gray, Smart og Burns. Oft eru þessi
skáld kölluð á ensku „preromantic" eða for-rómantísk.4
Rómantíska stefnan var hugmyndafræði sem átti rætur sínar að rekja til
18. aldar í Vestur-Evrópu. Hún lagði áherslu á sterkar tilfinningar, ímynd-
unarafl einstaklingsins og umbyltingu þjóðfélagsins, einkum var lögð áhersla
á að umbylta aðalsskipulaginu. Mikið var rætt um náttúru eða eðli tungumála
og sögu, og lögð var áhersla á upplifun hins háleita, einkum í gegnum tengsl
1 Alltaf er sett spurningarmerki við ártalið 1790, enda er það talið óvíst.
2 Bentley, bls. 69.
3 Hugtakið er komið af franska orðinu romount sem var heiti á rómönsum sem voru sögur
endurreisnarinnar og sögur byggðar á sagnahefð miðalda. Sjá Day, Aidan, loc. 1151 til 1160.
4 Frost, bls. 1.
áJfJayáiá- Eg kann að þýða; það kunnið þið ekki.
43